Bilişsel Çelişki (Cognitive Dissonance) Nedir?
Bilişsel çelişki, bir bireyin birbiriyle tutarsız iki veya daha fazla düşünceye, inanca, değere sahip olduğunda veya davranışlarının inançlarıyla çeliştiğinde yaşadığı zihinsel rahatsızlık veya gerilim durumudur. Bu teori, psikolog Leon Festinger tarafından geliştirilmiştir.
Örneğin, sigaranın sağlığa zararlı olduğunu bilen (inanç) bir kişinin sigara içmeye devam etmesi (davranış) bilişsel çelişki yaratır. Bu rahatsız edici gerilimden kurtulmak için, birey genellikle farkında olmadan çeşitli zihinsel stratejilere başvurur: 1. Davranışı Değiştirme: Sigarayı bırakmak (en zor olanıdır). 2. Çelişkili Düşünceyi Değiştirme: "Sigaranın o kadar da zararlı olduğuna dair kanıtlar abartılıyor" diyerek inancını değiştirmek. 3. Yeni Düşünceler Ekleme: "Sigara stresi azaltmama yardımcı oluyor, bu da sağlığım için iyi" gibi yeni ve dengeleyici bir düşünce eklemek. 4. Önemi Azaltma: "Herkes bir gün ölecek, en azından keyif aldığım bir şeyi yaparak öleyim" diyerek çelişkinin önemini küçümsemek. Bu mekanizma, insanların kendi davranışlarını ve inançlarını rasyonelleştirme eğilimini açıklar.
Kelimeler: bilişsel çelişki, cognitive dissonance, psikoloji, sosyal psikoloji, leon festinger, tutarlılık
İlgini Çekebilir
Giyilebilir teknolojiler nedir?
Giyilebilir teknolojiler, kullanıcının vücuduna entegre edilen veya takılan elektronik cihazlardır. Akıllı saatler, sağlık takip cihazları buna örnekt
GörüntüleDNA Nedir ve Ne İşe Yarar?
Deoksiribonükleik asit, yani DNA, bir organizmanın genetik talimatlarını taşıyan moleküldür. Neredeyse tüm canlıların (bazı virüsler hariç) büyümesi,
GörüntüleBir Dürbün Uzaktaki Nesneleri Nasıl Yakınlaştırır?
Bir dürbünün uzaktaki nesneleri daha büyük ve daha yakın göstermesi, içinde bulunan bir dizi mercek sayesinde ışığın bükülmesi ve büyütülmesi prensibi
GörüntüleBilişsel Çelişki (Cognitive Dissonance) Nedir?
Bilişsel çelişki, bir bireyin birbiriyle tutarsız iki veya daha fazla düşünceye, inanca, değere sahip olduğunda veya davranışlarının inançlarıyla çeli
GörüntüleÇikolata neden mutlu eder?
Çikolatada bulunan feniletilamin ve serotonin gibi bileşenler beyindeki mutluluk hissini tetikler.Ayrıca tatlı tüketimi dopamin salınımını da artırır,
Görüntüle"Dozer" (Buldozer) Nedir?
Dozer veya Buldozer, ön tarafında, "bıçak" (blade) adı verilen, büyük ve ağır bir metal levha bulunan, son derece güçlü, paletli bir iş makinesidir. T
GörüntüleBeton Nasıl Sertleşir?
Yaygın bir yanılgının aksine, beton sadece kuruyarak sertleşmez. Betonun sertleşmesi, "hidrasyon" adı verilen kimyasal bir reaksiyonlar zinciri sonucu
GörüntüleTeorik Fizikte "Kozmik Sicimler" (Cosmic Strings) Nedir?
Kozmik sicimler, erken evrenin oluşumundan (Büyük Patlama'dan hemen sonra) arta kaldığı düşünülen, son derece ince (bir atomdan daha dar) ancak inanıl
Görüntüle"Gorilla Glass" Gibi Güçlendirilmiş Camlar Nasıl Yapılır?
Gorilla Glass gibi güçlendirilmiş camlar, akıllı telefon ekranlarında ve diğer elektronik cihazlarda kullanılan, çizilmeye ve kırılmaya karşı son dere
Görüntüle"Barkod Okuyucu" (Barcode Scanner) Nasıl Çalışır?
Barkod okuyucu, bir ürünün üzerindeki barkodu okuyarak, o barkodun temsil ettiği sayısal veya alfanümerik bilgiyi bir bilgisayara aktaran bir optik ta
Görüntüle