Dilde "Kontronim" (Contronym) Nedir?

Kontronim, aynı kelimenin, bağlama göre birbirine zıt veya çelişkili iki anlama gelebildiği, dilin ilginç ve kafa karıştırıcı bir özelliğidir. Bu kelimeler "auto-antonym" veya "Janus kelimeleri" (Roma mitolojisindeki iki yüzlü tanrı Janus'a atfen) olarak da bilinir.

Türkçede bu duruma rastlamak zordur, ancak İngilizcede birçok örneği vardır: Sanction: Hem "onaylamak, izin vermek" (to sanction a plan) hem de "yaptırım uygulamak, cezalandırmak" (to impose sanctions) anlamına gelir. Oversight: Hem "gözetim, denetim" (committee oversight) hem de "gözden kaçırma, hata" (a critical oversight) anlamındadır. Dust: Hem "tozunu almak, temizlemek" (to dust the furniture) hem de "üzerine toz serpmek, kaplamak" (to dust a cake with sugar) demektir. Cleave: Hem "yarmak, ayırmak" hem de "yapışmak, sadık kalmak" anlamlarına gelebilir. Bu kelimelerin zıt anlamları genellikle farklı etimolojik kökenlerden gelir veya zamanla mecazi kullanımlarla gelişir. Anlamları, sadece cümlenin genel bağlamından çıkarılabilir.

Kelimeler: kontronim, contronym, auto-antonym, dilbilim, kelime, anlam, ingilizce

İlgini Çekebilir

Kendi Web Sitenizi Kurmaya Nasıl Başlarsınız?

Günümüzde kişisel bir blog, portföy veya küçük bir işletme için web sitesi sahibi olmak önemli bir ihtiyaç haline geldi. Kendi web sitenizi kurmak düş

Görüntüle
İstiridyeler İçinde İnci Nasıl Oluşur?

İnci, bir istiridye veya midye gibi kabuklu bir deniz canlısının kendini koruma mekanizmasının bir ürünüdür. Süreç, kabuğun içine kum tanesi, parazit

Görüntüle
Uzay Nedir?

Uzay, gök cisimlerinin (gezegenler, yıldızlar, galaksiler) arasında bulunan, neredeyse mükemmel bir vakumdan oluşan, sonsuz olduğu düşünülen üç boyutl

Görüntüle
Plasebo Etkisi Nedir ve Neden İşe Yarar?

Plasebo etkisi, aslında hiçbir farmakolojik etkisi olmayan bir maddenin (şeker hapı veya tuzlu su enjeksiyonu gibi) veya sahte bir tedavinin, hastanın

Görüntüle
Bir Ampul Nasıl Işık Yayar?

Geleneksel bir akkor ampulün ışık yayması, "akkorluk" (incandescence) prensibine dayanır; yani bir nesnenin çok yüksek sıcaklığa kadar ısıtıldığında g

Görüntüle
Neden Bazı Meyveler (Muz, Avokado) Olgunlaştıktan Sonra da Yumuşar?

Muz ve avokado gibi bazı meyveler, "klimakterik" meyveler olarak sınıflandırılır. Bu tür meyveler, toplandıktan sonra bile olgunlaşma sürecine devam e

Görüntüle
Edebiyatta "Büyülü Gerçekçilik" Akımı Nedir?

Büyülü gerçekçilik, gerçekçi bir dünya anlatısının içine, doğaüstü, fantastik veya rüya gibi unsurların, sanki sıradan ve normal olaylarmış gibi, yadı

Görüntüle
Materyalizm Nedir?

Materyalizm (Maddecilik), felsefede, evrende var olan her şeyin temelinde maddenin veya fiziksel enerjinin bulunduğunu, tüm olguların (bilinç, zihin v

Görüntüle
"Stand-up Komedi"nin Temel Unsurları Nelerdir?

Stand-up komedi, bir komedyenin, genellikle tek başına, bir mikrofonla sahneye çıkarak, önceden hazırlanmış bir metne dayanarak veya doğaçlama yaparak

Görüntüle
Şimşek Çaktıktan Sonra Gök Gürültüsü Neden Daha Geç Duyulur?

Şimşek ve gök gürültüsü, aynı olayın (yıldırım veya şimşek) iki farklı sonucudur ve aynı anda oluşurlar. Gök gürültüsünü daha geç duymamızın tek neden

Görüntüle