DNA Hasarı ve Onarım Mekanizmaları Nasıl Çalışır?

Hücrelerimizdeki DNA, UV ışınları, radyasyon, kimyasal maddeler ve hatta normal metabolik süreçler gibi nedenlerle sürekli olarak hasar görür. Bir günde tek bir hücrede binlerce DNA hasarı meydana gelebilir. Bu hasarlar onarılmazsa, mutasyonlara, hücre ölümüne veya kansere yol açabilir. Neyse ki, hücrelerimizin bu hasarları düzeltmek için sofistike onarım mekanizmaları vardır.

En yaygın onarım yollarından biri "Baz Çıkarma Onarımı"dır (Base Excision Repair). Bu süreçte, özel bir enzim (DNA glikozilaz) DNA zincirini tarar ve hasarlı veya yanlış bir bazı tanıyarak onu kesip çıkarır. Ardından, başka enzimler devreye girerek boş kalan yere doğru bazı (nükleotidi) yerleştirir ve DNA zincirinin bütünlüğünü yeniden sağlar. Daha büyük hasarlar için (örneğin UV ışınının neden olduğu çift baz hasarı), "Nükleotid Çıkarma Onarımı" (Nucleotide Excision Repair) gibi daha karmaşık sistemler, hasarlı bölgeyi içeren daha uzun bir DNA parçasını kesip çıkarır ve boşluğu yeniden sentezler. Bu sürekli onarım mekanizmaları, genetik bilgimizin kararlılığını korumak için hayati önem taşır.

Kelimeler: dna onarımı, dna hasarı, mutasyon, moleküler biyoloji, genetik, kanser, enzim

İlgini Çekebilir

Yumurtayı Çırpınca Neden Köpürür?

Yumurtanın, özellikle de yumurta beyazının çırpıldığında köpürmesi ve hacminin artması, içindeki proteinlerin yapısının değişmesiyle ilgilidir. Yumurt

Görüntüle
Koku Alma Duyumuz Nasıl Çalışır?

Koku alma (olfaksiyon), havadaki kimyasal moleküllerin burnumuz tarafından algılanmasıyla gerçekleşen karmaşık bir duyudur. Bu süreç, burnun üst kısmı

Görüntüle
Konuşmadaki "Tonlama" (Intonation) Anlamı Nasıl Etkiler?

Tonlama, konuşma sırasında sesimizin perdesinin (tizliğinin veya pesliğinin) yükselip alçalmasıdır. Yazılı metinde noktalama işaretlerinin yaptığı işi

Görüntüle
Kar Taneleri Neden Hep Altıgen ve Birbirinden Farklıdır?

Kar tanelerinin o meşhur altı kollu simetrik yapısı, su moleküllerinin (H²O) donarken oluşturduğu kristal yapıyla ilgilidir. Bir su molekülü, iki hidr

Görüntüle
Elmas Nedir?

Elmas, karbon elementinin, atomlarının çok güçlü kovalent bağlarla belirli bir kristal yapısında (kübik) düzenlendiği, allotropik bir formudur. Biline

Görüntüle
Monitör Kalibrasyonu Nedir?

Monitör kalibrasyonu, bir monitörün renkleri, parlaklığı ve kontrastı doğru ve standartlara uygun bir şekilde göstermesini sağlamak için yapılan ayarl

Görüntüle
Asit Yağmurları Nasıl Oluşur?

Asit yağmurları, fosil yakıtların (kömür, petrol, doğal gaz) yakılması sonucu atmosfere salınan "kükürt dioksit" (SO²) ve "azot oksitlerin" (NOx) su b

Görüntüle
Solipsizm Nedir?

Solipsizm, felsefede, varlığından kesin olarak emin olunabilecek tek şeyin kişinin kendi zihni veya bilinci olduğunu, dış dünyanın ve diğer zihinlerin

Görüntüle
Neden bazı ağaçlar yaprak döker?

Yaprak dökme, su kaybını önlemek ve kışa hazırlık için bir adaptasyondur.Bitkiler böylece zor koşullardan korunur.

Görüntüle
"Cevher" (Ore) Nedir?

Cevher (Ore), içinden bir veya daha fazla değerli metalin, ekonomik olarak karlı bir şekilde çıkarılabileceği kadar yoğun bir şekilde birikmiş olduğu,

Görüntüle