Karbon-14 Tarihleme Yöntemi Nasıl Çalışır?

Karbon-14 (Radyokarbon) tarihleme, bir zamanlar canlı olan organik bir kalıntının (kemik, ahşap, kömür gibi) yaşını belirlemek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, "karbon-14" (¹4C) adı verilen radyoaktif bir karbon izotopunun bozunma hızına dayanır.

Canlı organizmalar, yaşamları boyunca atmosferden sürekli olarak karbon alırlar. Bu karbonun çok büyük bir kısmı normal karbon-12 (¹²C) iken, çok küçük bir kısmı da radyoaktif karbon-14'tür. Canlı bir organizmadaki karbon-12 / karbon-14 oranı, atmosferdeki oranla aynı ve sabittir. Ancak organizma öldüğünde, artık karbon alımı durur. Vücuttaki sabit karbon-12 miktarı değişmezken, radyoaktif olan karbon-14, belirli ve bilinen bir hızla (yarı ömrü yaklaşık 5,730 yıldır) bozunarak nitrojene dönüşmeye başlar. Bilim insanları, organik bir kalıntıdaki karbon-12 ve kalan karbon-14 miktarını ölçerler. Bu iki oran arasındaki farkı, karbon-14'ün bilinen yarı ömrüyle karşılaştırarak, organizmanın ne kadar süre önce öldüğünü ve dolayısıyla kalıntının yaşını yaklaşık olarak hesaplayabilirler. Bu yöntem, yaklaşık 50,000 yaşına kadar olan nesneler için güvenilirdir.

Kelimeler: karbon-14, radyokarbon tarihleme, arkeoloji, kimya, radyoaktivite, yarı ömür

İlgini Çekebilir

Daha Etkili Not Alma Teknikleri Nelerdir?

Derslerde, toplantılarda veya seminerlerde not almak, bilgileri daha iyi anlamanıza ve hatırlamanıza yardımcı olur. Ancak sadece yazmak yerine, etkili

Görüntüle
Ay'ın Neden Hep Aynı Yüzünü Görürüz?

Ay'ın Dünya'dan bakıldığında her zaman aynı yüzünü görmemizin nedeni, "kütleçekim kilidi" veya "eş zamanlı dönüş" (synchronous rotation) olarak biline

Görüntüle
Giyilebilir teknolojiler nedir?

Giyilebilir teknolojiler, kullanıcının vücuduna entegre edilen veya takılan elektronik cihazlardır. Akıllı saatler, sağlık takip cihazları buna örnekt

Görüntüle
Direksiyonsuz Yolculuk: Otonom Araçlar ve Seviyeleri

Otonom araçlar, yaygın olarak bilinen adıyla sürücüsüz arabalar, insan müdahalesi olmadan çevresini algılayabilen, yorumlayabilen ve seyahat edebilen

Görüntüle
İnsan Kulağı Sesi Nasıl Algılar?

İnsan kulağı, sesi algılamak için karmaşık ve hassas bir mekanizmaya sahiptir ve üç ana bölümden oluşur: dış kulak, orta kulak ve iç kulak.1. Dış Kula

Görüntüle
Müzik ve Gürültü Arasındaki Fark Nedir?

Hem müzik hem de gürültü, ses dalgalarından oluşur. Ancak, beynimizin bu ses dalgalarını nasıl algıladığı ve yorumladığı açısından aralarında temel fa

Görüntüle
Sabun Köpükleri Neden Renkli Görünür? (İnce Film Girişimi)

Bir sabun köpüğünün yüzeyinde gördüğümüz o yanardöner, gökkuşağı benzeri renkler, "ince film girişimi" (thin-film interference) adı verilen bir optik

Görüntüle
Neden Bazı İnsanlar Mükemmeliyetçidir?

Mükemmeliyetçilik, bir kişinin kendisi veya başkaları için aşırı derecede yüksek ve çoğu zaman ulaşılamaz performans standartları belirlemesi ve bu st

Görüntüle
Ekmek Hamuru Nasıl Kabarır?

Ekmek hamurunun kabarmasının arkasındaki sihirli bileşen, "maya" (Saccharomyces cerevisiae) adı verilen tek hücreli bir mantardır. Hamura eklenen maya

Görüntüle
Bir "Batarya" ve Bir "Kondansatör"ün Enerji Depolama Farkı Nedir?

Batarya (pil) ve kondansatör (kapasitör), her ikisi de elektrik enerjisini depolayan temel devre elemanlarıdır, ancak enerjiyi depolama ve serbest bır

Görüntüle