"Murphy Kanunları" Nereden Gelir ve Gerçek midir?

"Murphy Kanunları", genellikle "Eğer bir işin ters gitme olasılığı varsa, ters gidecektir" şeklinde özetlenen, kötümser ama mizahi bir halk deyişleri bütünüdür. Bu kanunların bilimsel bir geçerliliği olmasa da, insan psikolojisi ve olasılık algısıyla ilgili ilginç gerçekleri yansıtırlar.

Terimin kökeni, 1949 yılında Edwards Hava Kuvvetleri Üssü'nde çalışan ve insan vücudunun ivmelenmeye ne kadar dayanabildiğini test eden bir mühendis olan Yüzbaşı Edward A. Murphy, Jr.'a atfedilir. Bir teknisyenin, bir sensörü her iki şekilde de takılması mümkün olmasına rağmen yanlış takması üzerine Murphy'nin, "Eğer bir işi yanlış yapmanın bir yolu varsa, o kişi onu bulacaktır" dediği söylenir. Bu söz, proje yöneticisi tarafından "Murphy Kanunu" olarak adlandırılmış ve zamanla popülerleşmiştir. Murphy Kanunları gerçek bir fizik yasası değildir. Ancak, "doğrulama yanlılığı" (sadece ters giden şeyleri fark edip hatırlamamız), istatistiksel olasılıklar (bir şeyin defalarca yapıldığında eninde sonunda bir hata olma ihtimali) ve karmaşık sistemlerin doğası gereği daha fazla hata noktasına sahip olması gibi nedenlerle, bize genellikle doğruymuş gibi gelirler.

Kelimeler: murphy kanunları, psikoloji, bilişsel yanlılık, olasılık, halk deyişi, edward murphy

İlgini Çekebilir

Çikolata Kakaodan Bara Nasıl Yapılır?

Çikolata, tropik Theobroma cacao ağacının meyvelerinin (kakao baklası) içindeki çekirdeklerden üretilir. Süreç, çiftlikten fabrikaya uzanan birkaç aşa

Görüntüle
Günde Neden İki Kez Gelgit Olur?

Çoğu kıyı bölgesinin günde yaklaşık iki kez yüksek gelgit (suyun yükselmesi) ve iki kez de alçak gelgit (suyun çekilmesi) yaşamasının nedeni, hem Ay'ı

Görüntüle
"Jet Lag" Neden ve Nasıl Olur?

Jet lag, farklı saat dilimleri arasında hızlı bir şekilde seyahat edildiğinde (genellikle uçakla), vücudun içsel biyolojik saatinin (sirkadiyen ritim)

Görüntüle
Tükenmez Kalem Nasıl Çalışır?

Tükenmez kalemin çalışma prensibi, ucundaki küçük bir bilyenin dönerek mürekkebi kağıda aktarmasına dayanır. Bu basit ama etkili mekanizma, kontrollü

Görüntüle
Lojistik (Fulfillment) Modelleri (FBA, FBM) Nedir?

E-ticaret pazaryerlerinde lojistik veya "fulfillment", bir siparişin alınmasından, ürünün depolanması, paketlenmesi ve müşteriye gönderilmesine kadar

Görüntüle
Bir 'Işık Yılı' Zaman Mı, Yoksa Mesafe Birimi Midir?

Bu, sıkça karıştırılan bir kavramdır, ancak cevap nettir: Işık yılı, bir zaman birimi değil, bir **mesafe** birimidir. Gökbilimciler, evrendeki devasa

Görüntüle
Bir Çekirge Nasıl Bu Kadar Uzağa Zıplayabilir?

Çekirgelerin kendi boyutlarına göre inanılmaz mesafelere zıplayabilmesi, onların arka bacaklarındaki özel anatomik yapı ve enerji depolama mekanizması

Görüntüle
Arabanın "Geri Vitesi" Nasıl Çalışır?

Bir arabanın geri vitesi, motorun gücünü tekerleklere ileten şanzımanın (vites kutusu) içindeki dişlilerin yönünü değiştirerek, tekerleklerin ileri ye

Görüntüle
"P-değeri" (p-value) İstatistikte Ne Anlama Gelir?

P-değeri, hipotez testlerinde, "sıfır hipotezinin" (null hypothesis) doğru olduğu varsayımı altında, en azından gözlemlenen kadar aşırı bir sonuç elde

Görüntüle
Formula 1 Nedir?

Formula 1 (F1), Uluslararası Otomobil Federasyonu (FIA) tarafından onaylanmış, tek kişilik, açık tekerlekli ve en üst düzeydeki otomobil yarışları ser

Görüntüle