Psikolojide "Gaslighting" Manipülasyonu Nedir?

Gaslighting, bir kişinin, bir başkasının gerçeklik algısını, hafızasını ve akıl sağlığını sistematik olarak sorgulatarak, o kişiyi kendi hafızasından ve yargılarından şüphe duyar hale getirmeyi amaçlayan sinsi bir psikolojik manipülasyon ve istismar türüdür.

Bu terim, 1938 tarihli "Gas Light" adlı bir tiyatro oyunundan (ve daha sonraki film uyarlamalarından) gelir. Oyunda bir koca, evdeki gaz lambalarını her gün biraz daha kısarak ve karısı bunu fark ettiğinde "hayal gördüğünü" veya "delirdiğini" söyleyerek, onu yavaş yavaş kendi akıl sağlığından şüphe etmeye ve kendine olan güvenini kaybetmeye zorlar. Gaslighting uygulayan bir manipülatör, genellikle şu taktikleri kullanır: Sürekli Yalan Söyleme: Gerçekleri bariz bir şekilde inkar ederler. Gerçekliği Çarpıtma: Olayları, kurbanın kendini suçlu hissedeceği şekilde yeniden anlatırlar. Hafızayı Hedef Alma: "Bu hiç yaşanmadı", "Sen yanlış hatırlıyorsun", "Fazla hassassın" gibi ifadelerle kurbanın hafızasını ve algısını geçersiz kılarlar. Amaç, kurban üzerinde tam bir kontrol ve güç kurmaktır.

Kelimeler: gaslighting, manipülasyon, psikolojik istismar, narsisizm, psikoloji, toksik ilişki