"Batık Maliyet Safsatası" (Sunk Cost Fallacy) Nedir?
"Batık maliyet safsatası", bir projeye veya girişime daha önce önemli miktarda zaman, para veya çaba harcandığı için, o projenin gelecekte başarılı olma ihtimali düşük olsa bile ona yatırım yapmaya devam etme yönündeki mantıksız eğilimdir.
Bu bilişsel yanlılığın temelinde, geçmişteki yatırımları "boşa gitmiş" olarak kabul etmekten kaçınma isteği yatar. Karar verilirken, rasyonel olan sadece gelecekteki potansiyel kazanç ve kayıpları değerlendirmektir; geçmişte harcanan ve geri alınamayan "batık maliyetler"in kararı etkilememesi gerekir. Örneğin, sıkıcı bir filmi sırf bilet parası verdiğiniz için sonuna kadar izlemek, kâr etmeyen bir işe sırf çok para yatırdığınız için para pompalamaya devam etmek veya mutsuz bir ilişkiyi sırf çok zaman harcadığınız için bitirememek bu safsatanın tipik örnekleridir. İnsanlar, "zararın neresinden dönsen kardır" demek yerine, kayıptan kaçınma güdüsüyle mantıksız kararlar alabilirler.
Kelimeler: batık maliyet safsatası, sunk cost fallacy, bilişsel yanlılık, psikoloji, ekonomi, karar verme
İlgini Çekebilir
Neden Kesilmiş Soğan veya Sarımsak Bir Süre Sonra Daha Keskin Kokar?
Kesilmiş soğan veya sarımsağın zamanla daha keskin ve bazen daha acı bir kokuya sahip olmasının nedeni, hücrelerinin parçalanmasıyla başlayan bir dizi
GörüntüleFelsefede "Epistemoloji" (Bilgi Felsefesi) Neyi İnceler?
Epistemoloji veya bilgi felsefesi, felsefenin bilginin doğası, kökeni, kapsamı ve sınırları ile ilgilenen ana dalıdır. "Bilgi nedir?", "Neyi bilebilir
Görüntüle"Enzimler" Biyokimyasal Reaksiyonları Nasıl Hızlandırır?
Enzimler, canlı hücrelerin içinde, biyokimyasal reaksiyonların çok daha hızlı bir şekilde gerçekleşmesini sağlayan, genellikle protein yapısında olan
GörüntüleGüneş Saati Zamanı Nasıl Gösterir?
Güneş saati, gün boyunca Güneş'in gökyüzündeki hareketini kullanarak zamanı gösteren en eski zaman ölçme aletlerinden biridir. Çalışma prensibi, sabit
Görüntüleİnsan beyni neden REM uykusunda aktiftir?
REM uykusu sırasında beyin neredeyse uyanıkken olduğu kadar aktiftir. Bu evrede rüyalar oluşur ve hafıza pekiştirilir.REM, öğrenme ve duygusal düzenle
GörüntüleBir futbol maçında kaç kişi aynı anda sahada olabilir?
Her takım 11 oyuncu ile oynar, yani toplamda 22 futbolcu sahada olur.
Görüntüle"Hayvan Hakları" ve "Hayvan Refahı" Kavramları Arasındaki Fark Nedir?
Hayvan hakları ve hayvan refahı, hayvanlara nasıl muamele edilmesi gerektiği konusunda iki farklı felsefi yaklaşımı temsil eder ve sıkça birbirine kar
GörüntüleYüz tanıma sistemleri nasıl çalışır?
Yüz tanıma sistemleri, yüz üzerindeki belirli noktaları analiz ederek kimlik doğrulama yapar. Makine öğrenmesi ve görüntü işleme bu teknolojilerin tem
GörüntüleMona Lisa Tablosu Neden Bu Kadar Ünlü?
Leonardo da Vinci'nin Mona Lisa'sı, şüphesiz dünyanın en tanınmış sanat eseridir, ancak ünü sadece sanatsal dehasından kaynaklanmaz. Leonardo, "sfumat
Görüntüle"Baskın" ve "Çekinik" Genler (Dominant/Recessive) Ne Anlama Gelir?
Baskın ve çekinik genler, Gregor Mendel'in bezelyelerle yaptığı çalışmalarla ortaya koyduğu, temel kalıtım prensiplerini tanımlayan terimlerdir. Bu ka
Görüntüle