"Batık Maliyet Safsatası" (Sunk Cost Fallacy) Nedir?

"Batık maliyet safsatası", bir projeye veya girişime daha önce önemli miktarda zaman, para veya çaba harcandığı için, o projenin gelecekte başarılı olma ihtimali düşük olsa bile ona yatırım yapmaya devam etme yönündeki mantıksız eğilimdir.

Bu bilişsel yanlılığın temelinde, geçmişteki yatırımları "boşa gitmiş" olarak kabul etmekten kaçınma isteği yatar. Karar verilirken, rasyonel olan sadece gelecekteki potansiyel kazanç ve kayıpları değerlendirmektir; geçmişte harcanan ve geri alınamayan "batık maliyetler"in kararı etkilememesi gerekir. Örneğin, sıkıcı bir filmi sırf bilet parası verdiğiniz için sonuna kadar izlemek, kâr etmeyen bir işe sırf çok para yatırdığınız için para pompalamaya devam etmek veya mutsuz bir ilişkiyi sırf çok zaman harcadığınız için bitirememek bu safsatanın tipik örnekleridir. İnsanlar, "zararın neresinden dönsen kardır" demek yerine, kayıptan kaçınma güdüsüyle mantıksız kararlar alabilirler.

Kelimeler: batık maliyet safsatası, sunk cost fallacy, bilişsel yanlılık, psikoloji, ekonomi, karar verme

İlgini Çekebilir

Neden Bazı İnsanlar İçin Deniz Ürünleri Alerjiktir?

Deniz ürünleri alerjisi, bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan deniz ürünlerindeki belirli proteinlere karşı aşırı ve hatalı bir tepki vermesi

Görüntüle
"Kuantum Sıçraması" (Quantum Leap) Gerçekte Ne Anlama Gelir?

Popüler kültürde "kuantum sıçraması", genellikle çok büyük, devrimci bir ilerleme veya atılım anlamına gelir. Ancak, fizik bilimindeki gerçek anlamı b

Görüntüle
Jeotlar (Geodes) Nasıl Oluşur?

Jeotlar, dışarıdan sıradan bir kaya gibi görünen, ancak içi genellikle kuvars veya ametist gibi kristallerle kaplı, küresel veya oval, içi boş kaya ol

Görüntüle
Kamyon Nedir?

Kamyon, temel olarak yük ve eşya (kargo) taşımak amacıyla tasarlanmış, motorlu bir kara taşıtıdır. Şasisi, motoru ve yük taşıma alanı ("kasa" veya "ka

Görüntüle
Bazı Gezegenlerin Neden Halkaları Vardır?

Güneş Sistemi'mizdeki gaz devleri olan Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'ün halkaları vardır. Bu halkalar, katı ve tek bir yapıdan ziyade, gezegenin y

Görüntüle
Süpernova Nedir?

Süpernova, kütlesi büyük bir yıldızın ömrünün sonuna geldiğinde veya bir beyaz cüce yıldızın kararsız hale gelmesiyle meydana gelen, son derece güçlü

Görüntüle
Web Sitelerindeki "Çerezler" (Cookies) Ne İşe Yarar?

"Çerezler" (cookies), bir web sitesini ziyaret ettiğinizde, o web sitesinin sunucusunun, sizin web tarayıcınıza (Chrome, Firefox gibi) gönderdiği küçü

Görüntüle
Bir Düdük Nasıl Ses Çıkarır?

Bir düdüğün ses çıkarması, içinden geçen havanın özel bir yapı tarafından kesintiye uğratılması ve titreştirilmesi prensibine dayanır. Çoğu düdük, "ağ

Görüntüle
SSD (Katı Hal Sürücüsü) Nedir ve HDD'den Farkı Nedir?

SSD (Solid-State Drive - Katı Hal Sürücüsü), verileri depolamak için hareketli parçalar yerine, "flaş bellek" yongaları kullanan modern bir depolama c

Görüntüle
"Akapunktur"un Etki Mekanizması Hakkındaki Teoriler Nelerdir?

Akapunktur, Geleneksel Çin Tıbbı'nın (GÇT) bir parçası olan ve vücudun belirli noktalarına çok ince iğnelerin batırılmasıyla uygulanan bir tedavi yönt

Görüntüle