Bir Ülkenin "İnsani Gelişme Endeksi" (HDI) Nasıl Hesaplanır?
İnsani Gelişme Endeksi (Human Development Index - HDI), bir ülkenin ortalama başarısını sadece ekonomik büyüme ile değil, aynı zamanda insan yaşamının temel boyutlarını da dikkate alarak ölçen bir bileşik istatistiktir. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yıllık olarak yayımlanır.
HDI, bir ülkenin sadece zenginliğine değil, halkının refahına ve potansiyeline de odaklanır. Üç temel boyutu bir araya getirerek hesaplanır: 1. Uzun ve Sağlıklı Bir Yaşam: Doğuşta beklenen yaşam süresi ile ölçülür. 2. Bilgiye Erişim: İki gösterge ile ölçülür: ortalama okula gitme süresi (25 yaş ve üzeri yetişkinler için) ve beklenen okula gitme süresi (okul çağındaki çocuklar için). 3. Makul Bir Yaşam Standardı: Kişi başına düşen Gayri Safi Milli Gelir (GSYİH'den farklı olarak, ülke vatandaşlarının yurt dışındaki gelirlerini de içerir) ile ölçülür. Bu üç boyutun geometrik ortalaması alınarak, 0 ile 1 arasında bir HDI değeri elde edilir. Ülkeler bu değere göre "çok yüksek", "yüksek", "orta" ve "düşük" insani gelişme kategorilerine ayrılır.
Kelimeler: insani gelişme endeksi, hdi, undp, kalkınma, ekonomi, sağlık, eğitim, refah
İlgini Çekebilir
Dünya'da en sessiz yer neresidir?
Dünya'daki en sessiz yer, ABD'deki Orfield Laboratuvarı'dır. Bu oda, -9 desibel seviyesinde bir sessizliğe sahiptir.İnsanlar burada birkaç dakikadan f
GörüntüleBir Ülkenin "Uluslararası Telefon Kodu" Nasıl Belirlenir?
Uluslararası telefon kodları, farklı ülkelerdeki telefon aboneleri arasında arama yapılmasını sağlayan bir sistemdir ve Uluslararası Telekomünikasyon
Görüntüle"Kavisli" (Curved) Monitör Nedir?
Kavisli (Curved) monitör, ekran yüzeyi düz olmak yerine, izleyicinin gözüne doğru hafifçe içe doğru bükülmüş olan bir monitör türüdür. Bu kavis, insan
GörüntüleKlavye Nedir?
Klavye, üzerinde harfler, rakamlar, semboller ve özel fonksiyon tuşları bulunan, bilgisayara metin girmek ve komut vermek için kullanılan birincil gir
GörüntüleBir Gitar Teli Neden Farklı Notalar Çıkarır?
Bir gitar telinin çıkardığı sesin perdesi (tizliği veya pesliği), yani hangi notayı çaldığı, üç temel faktöre bağlıdır: telin uzunluğu, telin gerginli
GörüntüleKara Deliğe Düşerken "Spagettileşme" (Spaghettification) Nedir?
Spagettileşme veya "erişte etkisi", bir nesnenin (bir astronot veya bir yıldız gibi), bir kara deliğin olay ufkunun yakınına geldiğinde, aşırı güçlü g
Görüntüle"Ergonomik Mouse" Nedir?
Ergonomik mouse, insan elinin doğal şekline, duruşuna ve hareketine uyum sağlayacak şekilde özel olarak tasarlanmış bir bilgisayar faresi türüdür. Tem
GörüntüleSaça Sürtülen Balon Neden Duvara Yapışır?
Saça sürtülen bir balonun duvara yapışması, "statik elektrik" ve "elektriksel polarizasyon" (kutuplanma) adı verilen temel fiziksel olayların bir sonu
GörüntüleNFC teknolojisi nedir?
NFC (Near Field Communication), yakın mesafede kablosuz veri aktarımı sağlayan bir iletişim teknolojisidir.Mobil ödemeler, kimlik doğrulama ve hızlı b
Görüntüle"Eleştirel Düşünme" Nedir ve Nasıl Geliştirilir?
Eleştirel düşünme, bilgiyi ve argümanları pasif bir şekilde kabul etmek yerine, onları aktif olarak ve ustalıkla analiz etme, sorgulama, sentezleme ve
Görüntüle