Felsefede "Antropik İlke" (Anthropic Principle) Nedir?
Antropik ilke, evrenin gözlemlediğimiz özelliklerinin, onu gözlemleyebilecek bilinçli bir yaşamın (yani bizim) var olabilmesi için tam olarak "doğru" değerlere sahip olması gerektiği fikrine dayanan felsefi ve kozmolojik bir argümandır. "Evreni böyle görüyoruz, çünkü eğer farklı olsaydı, onu görecek biz burada olmazdık" şeklinde özetlenebilir.
Bu ilke, evrenin temel fiziksel sabitlerinin (kütle çekim sabiti, protonun kütlesi, elektromanyetik kuvvetin gücü vb.) neden yaşam için bu kadar hassas bir şekilde ayarlanmış göründüğü sorusuna bir açıklama getirmeye çalışır. Örneğin, eğer kütle çekim kuvveti biraz daha güçlü olsaydı, evren Büyük Patlama'dan hemen sonra kendi içine çökerdi; biraz daha zayıf olsaydı ise, galaksiler ve yıldızlar asla oluşamazdı. Zayıf Antropik İlke, bizim varlığımızın, evrenin bu yaşam dostu bölgesinde ve zamanında olduğumuzu seçtiğini (bir tür gözlemci seçim etkisi) belirtir. Güçlü Antropik İlke ise, daha ileri giderek, evrenin, bilinçli yaşamın bir noktada ortaya çıkmasını zorunlu kılacak şekilde var olması gerektiğini iddia eden, daha tartışmalı bir görüştür.
Kelimeler: antropik ilke, felsefe, kozmoloji, hassas ayar, fizik, evren, bilinç
İlgini Çekebilir
Muhammed Ali Kimdir?
Muhammed Ali (doğum adıyla Cassius Marcellus Clay Jr.), tüm zamanların en büyük ağır sıklet boksörü olarak kabul edilen, aynı zamanda ringin dışındaki
GörüntüleBasit Bir Elektrik Düğmesi Işığı Nasıl Açar?
Bir elektrik düğmesi (anahtar), bir elektrik devresini tamamlayarak veya keserek, elektrik akımının akışını kontrol eden basit bir mekanik cihazdır. I
GörüntüleKlasik Bilişimin Sınırlarını Zorlayan: Kuantum Bilgisayarlar
Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarların temelini oluşturan "bit"ler yerine, kuantum mekaniğinin tuhaf kurallarından faydalanan "kübit"leri (kuan
GörüntüleBiyoteknoloji nedir ve hangi alanlarda kullanılır?
Biyoteknoloji, canlı organizmaların veya hücrelerin teknolojik uygulamalarda kullanılmasıdır. Tıp, tarım, çevre ve sanayi gibi alanlarda genetik mühen
GörüntüleHavadaki "Nem" (Humidity) Nedir ve Nasıl Ölçülür?
Nem, havada bulunan su buharı miktarıdır. Su buharı, suyun gaz halidir ve gözle görülmez. Havanın nemliliği, genellikle "bağıl nem" (relative humidity
GörüntüleBir Termit Yuvası (Termitaryum) Nasıl Bu Kadar Karmaşık Olabilir?
Termit yuvaları, özellikle Afrika ve Avustralya'da bulunan bazı türlerin inşa ettiği devasa ve karmaşık yapılar, doğadaki en etkileyici mimari örnekle
GörüntüleMouse'ta "DPI" Nedir?
DPI (Dots Per Inch - İnç Başına Düşen Nokta), bir bilgisayar faresinin hassasiyetini ölçen bir standarttır. Farenin, fiziksel olarak bir inç (2.54 cm)
GörüntüleTarihte "Gül Savaşları" (Wars of the Roses) Neydi?
Gül Savaşları, 15. yüzyılın ikinci yarısında (1455-1487), İngiltere tahtı için, iki rakip soylu aile olan Lancaster Hanedanı (amblemi kırmızı gül) ile
GörüntüleBir Yıldızın Rengi Bize Onun Hakkında Ne Gibi Bilgiler Verir?
Bir yıldızın rengi, onun yüzey sıcaklığı hakkında doğrudan bilgi veren en temel özelliktir. Bu durum, günlük hayatta ısıtılan bir metalin renk değişti
GörüntüleMors Dişleri Ne İşe Yarar?
Morsların (walrus) o uzun ve etkileyici dişleri, aslında aşırı derecede uzamış "köpek dişleri"dir ve hem erkeklerde hem de dişilerde bulunur. Bu dişle
Görüntüle