Gayzerler Belirli Aralıklarla Nasıl Sıcak Su Püskürtür?

Gayzer (kaynaç), yeraltındaki sıcak suların periyodik olarak yeryüzüne fışkırmasıyla oluşan bir jeotermal olgudur. Bu olayın gerçekleşmesi için üç temel koşul gereklidir: bol miktarda su, yoğun bir ısı kaynağı (genellikle yüzeye yakın bir magma odası) ve özel bir yeraltı su tesisatı sistemi.

Gayzerin "tesisatı", genellikle dar bir ana kanal ve ona bağlı daha geniş haznelerden oluşur. Yeraltı suyu bu sisteme dolar. Alttaki su, magma tarafından ısıtılır ve kaynama noktasına ulaşır. Ancak üstteki su kütlesinin ağırlığı, alttaki su üzerinde muazzam bir basınç yaratır ve bu da suyun normal kaynama noktası olan 100 °C'den çok daha yüksek sıcaklıklara ulaşmasına rağmen buharlaşmasını engeller (aşırı ısınmış su). Isınma devam ettikçe, sistemdeki bir noktada su buhara dönüşmeye başlar. Oluşan buhar baloncukları yukarı doğru yükselerek, dar kanaldaki suyun bir kısmını dışarı iter. Bu, sistemin üzerindeki basıncı aniden düşürür. Basıncın düşmesiyle, aşırı ısınmış olan suyun tamamı aniden ve şiddetle buhara dönüşür. Bu devasa buhar genleşmesi, geri kalan tüm suyu büyük bir güçle havaya püskürterek bir patlama yaratır. Patlamadan sonra sistem tekrar soğuk suyla dolar ve döngü yeniden başlar.

Kelimeler: gayzer, jeoloji, jeotermal enerji, doğa olayları, yer bilimi, sıcak su

İlgini Çekebilir

Felsefede "Absürdizm" (Absurdism) Görüşü Ne Anlatır?

Absürdizm veya Uyumsuzluk Felsefesi, özellikle Albert Camus'nün eserleriyle ilişkilendirilen ve insanlığın temel bir çelişkisini ele alan bir felsefi

Görüntüle
Neden Bazı Peynirler (Brie Gibi) Dışı Küflü İçi Yumuşaktır?

Brie ve Camembert gibi "çiçeklenmiş kabuklu" (bloomy rind) peynirlerin o karakteristik beyaz, kadifemsi küflü kabuğu ve yumuşak, akışkan iç kısmı, öze

Görüntüle
Dildeki Tat Haritası Efsanesi Neden Yanlıştır?

Uzun yıllar boyunca okullarda öğretilen ve ders kitaplarında yer alan "tat haritası" efsanesi, dilin farklı bölgelerinin farklı temel tatlara (tatlı,

Görüntüle
Nükleer Reaktörlerde Zincirleme Reaksiyon Nasıl Kontrol Altında Tutulur?

Nükleer reaktörlerde enerji, Uranyum-235'in fisyonu (bölünmesi) ile başlayan bir "zincirleme reaksiyon" ile üretilir. Bu reaksiyonun kontrol altında t

Görüntüle
Bakterilerde "Yatay Gen Transferi" Nedir?

Yatay gen transferi (Horizontal Gene Transfer - HGT), bir organizmanın, kendi atalarından (dikey transfer) değil, aynı nesildeki başka bir organizmada

Görüntüle
Köpek Balıkları Neden Sürekli Yüzmek Zorundadır?

Tüm köpekbalığı türleri sürekli yüzmek zorunda değildir, ancak birçok büyük ve aktif köpekbalığı türü (Büyük Beyaz veya Mako gibi) hayatta kalmak için

Görüntüle
Evde Doğal Temizlik Ürünleri Nasıl Hazırlanır?

Kimyasal içerikli temizlik ürünleri yerine, evde kolayca bulabileceğiniz malzemelerle hem bütçe dostu hem de çevre dostu doğal temizleyiciler hazırlay

Görüntüle
"Terra Preta" (Amazon'un Kara Toprağı) Nedir ve Neden Özeldir?

Terra preta (Portekizce "kara toprak"), Amazon Havzası'nda bulunan, insan yapımı, son derece verimli ve koyu renkli bir toprak türüdür. Normalde bölge

Görüntüle
Kendi Web Sitenizi Kurmaya Nasıl Başlarsınız?

Günümüzde kişisel bir blog, portföy veya küçük bir işletme için web sitesi sahibi olmak önemli bir ihtiyaç haline geldi. Kendi web sitenizi kurmak düş

Görüntüle
Dünya'nın Manyetik Alanı Tersine Dönebilir mi? (Manyetik Kutup Taklası)

Evet, Dünya'nın manyetik alanı geçmişte birçok kez tersine dönmüştür ve gelecekte de dönmesi beklenmektedir. Bu olaya "jeomanyetik tersinme" veya "man

Görüntüle