"Geri Bildirim Döngüsü" (Feedback Loop) Kavramı Nedir? (Pozitif ve Negatif)

Geri bildirim döngüsü, bir sistemin çıktısının (sonucunun), o sistemin gelecekteki davranışını etkilemek için tekrar sisteme "geri beslendiği" bir süreçtir. Biyolojiden ekonomiye, mühendislikten iklime kadar her alanda bulunan temel bir kavramdır. İki ana türü vardır.

Negatif Geri Bildirim Döngüsü: Sistemin kendini "dengelediği" ve "stabilize ettiği" bir döngüdür. Bir değişiklik meydana geldiğinde, sistem bu değişikliği tersine çevirecek bir tepki verir. Örneğin, vücut sıcaklığımız arttığında, terlemeye başlarız. Terleme, vücudu soğutarak sıcaklığı tekrar normal seviyeye indirir. Evimizdeki termostat da, oda ısındığında ısıtıcıyı kapatarak ve soğuduğunda açarak bir negatif geri bildirim döngüsü oluşturur. Bu döngüler, istikrarı korur.

Pozitif Geri Bildirim Döngüsü: Sistemin kendini "güçlendirdiği" ve "kontrolden çıkardığı" bir döngüdür. Bir değişiklik, aynı yönde daha fazla değişikliği tetikler. Örneğin, bir mikrofondan çıkan sesin hoparlörden tekrar mikrofona girmesiyle oluşan ve giderek yükselen o tiz ses (feedback) bir pozitif geri bildirimdir. Benzer şekilde, küresel ısınmayla kutuplardaki buzların erimesi, daha az güneş ışığı yansıtılmasına ve daha fazla ısınmaya yol açarak erimeyi hızlandırır. Bu döngüler, genellikle bir kartopu etkisi yaratır.

Kelimeler: geri bildirim döngüsü, feedback loop, sistem teorisi, sibernetik, pozitif geri bildirim, negatif geri bildirim

İlgini Çekebilir

Bir çita hızla koşarken neden kıvrak hareket eder?

Çitaların uzun kuyrukları, koşarken yön değiştirmeye yardımcı olur.Bu denge organı ani dönüşlerde avantaj sağlar.

Görüntüle
Neden Bazı İnsanlar "Sabah İnsanı", Bazıları "Gece Kuşu"dur? (Kronotip)

Bir kişinin doğal olarak erken yatıp erken kalkma ("sabah insanı" veya "tarlakuşu") ya da geç yatıp geç kalkma ("gece kuşu" veya "baykuş") eğilimi, on

Görüntüle
"Kriyovolkanizma" (Buz Volkanları) Nedir?

Kriyovolkanizma veya buz volkanizmi, normal volkanlarda olduğu gibi erimiş kaya (magma) yerine, su, amonyak veya metan gibi uçucu maddelerin sıvı veya

Görüntüle
Hibrit Araba Nedir?

Hibrit araba, en az iki farklı güç kaynağını bir arada kullanan bir otomobildir. En yaygın hibrit teknolojisi, geleneksel bir "içten yanmalı motor" (g

Görüntüle
Televizyonun İcadı ve John Logie Baird

Televizyonun icadı, tek bir kişiye atfedilemeyecek kadar karmaşık ve birçok bilim insanının katkıda bulunduğu bir süreçtir. Ancak genellikle iki ana i

Görüntüle
Jeolojide "Drumlin" Nedir ve Nasıl Oluşur?

Drumlin, buzul hareketleri tarafından oluşturulan, genellikle kaşığın tersine veya yarım bir yumurtaya benzeyen, asimetrik ve pürüzsüz bir tepeciktir.

Görüntüle
Yapay zeka öğrenmeyi nasıl gerçekleştirir?

Yapay zeka öğrenme sürecini veri analiziyle gerçekleştirir. Makine öğrenmesi algoritmaları, geçmiş verilerden desenler çıkararak gelecekteki durumları

Görüntüle
Caz Müzikte "Scat Singing" (Anlamsız Heceleme) Nedir?

Scat singing, bir caz vokalistinin, belirli bir şarkı sözü kullanmak yerine, anlamsız heceler, sesler ve kelimelerle ("doo-be-doo-bop", "shoo-bee-doo-

Görüntüle
Neden bazı böcekler ışığa doğru uçar?

Işık böcekler için yön bulma aracı olabilir.Yapay ışıklar böceklerin doğal navigasyon sistemini şaşırtır.

Görüntüle
Absürdizm Nedir?

Absürdizm, insanın evrende rasyonel bir anlam, düzen ve amaç arama eğilimi ile, evrenin bu anlama karşı olan sessiz, kayıtsız ve anlamsız doğası arası

Görüntüle