"Gündönümü" (Solstis) Nedir?
Gündönümü veya Solstis, Güneş'in, Dünya'nın Ekvator çizgisine göre gökyüzündeki en kuzey veya en güney noktasına ulaştığı anı tanımlayan astronomik bir olaydır. Bu olay, yılda iki kez gerçekleşir ve yaz ile kış mevsimlerinin başlangıcını işaret eder. "Solstis" kelimesi, Latince "sol" (güneş) ve "sistere" (durmak) kelimelerinden gelir, çünkü bu günlerde Güneş'in gökyüzündeki yükselişi adeta durmuş gibi görünür.
Neden Olur?: Dünya'nın 23.5 derecelik eksen eğikliği nedeniyle, yörünge hareketi sırasında, bazen Kuzey Yarım Küre, bazen de Güney Yarım Küre Güneş'e doğru maksimum düzeyde eğilir. Gündönümleri, bu maksimum eğilmenin yaşandığı anlardır.
İki Gündönümü: 1. Yaz Gündönümü (Summer Solstice): Bir yarım kürenin Güneş'e doğru en fazla eğildiği zamandır. O yarım küre için yılın en uzun gününün ve en kısa gecesinin yaşandığı, yaz mevsiminin astronomik başlangıcıdır. Kuzey Yarım Küre'de genellikle 21 Haziran'da, Güney Yarım Küre'de ise 21 veya 22 Aralık'ta gerçekleşir. 2. Kış Gündönümü (Winter Solstice): Bir yarım kürenin Güneş'ten en uzağa doğru en fazla eğildiği zamandır. O yarım küre için yılın en kısa gününün ve en uzun gecesinin yaşandığı, kış mevsiminin astronomik başlangıcıdır. Kuzey Yarım Küre'de 21 veya 22 Aralık'ta, Güney Yarım Küre'de ise 21 Haziran'da gerçekleşir.
Kültürel Önemi: Gündönümleri, tarih boyunca birçok kültür için önemli olmuştur. Stonehenge gibi birçok antik anıtın, gündönümlerindeki güneşin doğuşu veya batışıyla hizalandığı düşünülmektedir. Bu günler, hasat, yeniden doğuş ve ışığın dönüşü gibi temalarla ilişkili birçok festival ve ritüele ev sahipliği yapar.
Kelimeler: gündönümü, solstis, bilim, astronomi, mevsimler, yaz gündönümü, kış gündönümü
İlgini Çekebilir
Bir Ülkenin "Yumuşak Güç" (Soft Power) Kullanması Ne Demektir?
"Yumuşak güç" kavramı, siyaset bilimci Joseph Nye tarafından geliştirilmiştir ve bir ülkenin, askeri veya ekonomik zorlama ("sert güç") yerine, kültür
GörüntüleFonksiyon Tuşlarının (F1-F12) Tarihi Nedir?
Fonksiyon tuşları (F1, F2, F3... F12), bir klavyenin üst sırasında yer alan ve belirli bir yazılımda, önceden programlanmış özel bir işlevi veya komut
GörüntüleGladyatörler Gerçekten Her Dövüşte Ölümüne Mi Savaşırdı?
Hayır, bu da Hollywood filmlerinin yaygınlaştırdığı bir başka tarihsel yanılgıdır. Gladyatör dövüşleri kanlı ve tehlikeli olsa da, her dövüşün ölümle
GörüntüleBukalemunlar Renklerini Nasıl Değiştirir?
Yaygın kanının aksine, bukalemunlar öncelikli olarak kamuflaj için renk değiştirmezler. Renk değiştirmelerinin temel nedenleri; ruh hallerini (korku,
GörüntüleFelsefede "İkiz Paradoksu" (Twin Paradox) Nedir?
İkiz Paradoksu, Albert Einstein'ın Özel Görelilik Teorisi'nin sonuçlarını anlatan ünlü bir düşünce deneyidir. Paradoks, zamanın mutlak olmadığını ve b
GörüntüleHava Trafik Kontrolü (ATC) Nedir?
Hava Trafik Kontrolü (ATC - Air Traffic Control), hava sahasındaki ve havalimanlarındaki uçakların, birbirleriyle ve engellerle çarpışmasını önleyerek
GörüntüleKağıt Geri Dönüşümü Nasıl Yapılır?
Kağıt geri dönüşümü, atık kağıtların toplanarak, tekrar kağıt hamuruna dönüştürülmesi ve bu hamurdan yeni kağıt ürünleri üretilmesi sürecidir. Bu, hem
Görüntüle"Başarısız Devlet" (Failed State) Kavramı Ne Anlama Gelir?
"Başarısız devlet", bir devletin temel işlevlerini ve sorumluluklarını yerine getirme kapasitesini kaybettiği bir durumu tanımlayan bir siyaset bilimi
GörüntüleIHF (Uluslararası Hentbol Federasyonu) Nedir?
IHF (International Handball Federation - Uluslararası Hentbol Federasyonu), hentbol, plaj hentbolu ve tekerlekli sandalye hentbolu gibi disiplinlerin
GörüntüleAsteroit Nedir?
Asteroit, büyük ölçüde kaya ve metalden oluşan, Güneş'in yörüngesinde dönen, ancak bir gezegen olarak sınıflandırılamayacak kadar küçük olan, düzensiz
Görüntüle