"Gündönümü" (Solstis) Nedir?

Gündönümü veya Solstis, Güneş'in, Dünya'nın Ekvator çizgisine göre gökyüzündeki en kuzey veya en güney noktasına ulaştığı anı tanımlayan astronomik bir olaydır. Bu olay, yılda iki kez gerçekleşir ve yaz ile kış mevsimlerinin başlangıcını işaret eder. "Solstis" kelimesi, Latince "sol" (güneş) ve "sistere" (durmak) kelimelerinden gelir, çünkü bu günlerde Güneş'in gökyüzündeki yükselişi adeta durmuş gibi görünür.

Neden Olur?: Dünya'nın 23.5 derecelik eksen eğikliği nedeniyle, yörünge hareketi sırasında, bazen Kuzey Yarım Küre, bazen de Güney Yarım Küre Güneş'e doğru maksimum düzeyde eğilir. Gündönümleri, bu maksimum eğilmenin yaşandığı anlardır.

İki Gündönümü: 1. Yaz Gündönümü (Summer Solstice): Bir yarım kürenin Güneş'e doğru en fazla eğildiği zamandır. O yarım küre için yılın en uzun gününün ve en kısa gecesinin yaşandığı, yaz mevsiminin astronomik başlangıcıdır. Kuzey Yarım Küre'de genellikle 21 Haziran'da, Güney Yarım Küre'de ise 21 veya 22 Aralık'ta gerçekleşir. 2. Kış Gündönümü (Winter Solstice): Bir yarım kürenin Güneş'ten en uzağa doğru en fazla eğildiği zamandır. O yarım küre için yılın en kısa gününün ve en uzun gecesinin yaşandığı, kış mevsiminin astronomik başlangıcıdır. Kuzey Yarım Küre'de 21 veya 22 Aralık'ta, Güney Yarım Küre'de ise 21 Haziran'da gerçekleşir.

Kültürel Önemi: Gündönümleri, tarih boyunca birçok kültür için önemli olmuştur. Stonehenge gibi birçok antik anıtın, gündönümlerindeki güneşin doğuşu veya batışıyla hizalandığı düşünülmektedir. Bu günler, hasat, yeniden doğuş ve ışığın dönüşü gibi temalarla ilişkili birçok festival ve ritüele ev sahipliği yapar.

Kelimeler: gündönümü, solstis, bilim, astronomi, mevsimler, yaz gündönümü, kış gündönümü

İlgini Çekebilir

Biyolojide "Kimerizm" (Chimerism) Nedir?

Kimerizm, iki veya daha fazla farklı zigottan (döllenmiş yumurta) gelen, genetik olarak farklı hücre popülasyonlarını tek bir vücutta barındıran bir o

Görüntüle
Nergis Nedir?

Nergis, Amaryllidaceae familyasının Narcissus cinsine ait, genellikle ilkbaharın başlarında çiçek açan, soğanlı ve gösterişli bir bitkidir. Baharın mü

Görüntüle
Beton Mikseri Kamyonu Nedir?

Beton mikseri kamyonu (veya transmikser), hazır beton santralinde üretilen taze betonu, inşaat alanına taşırken, betonun priz almasını (sertleşmesini)

Görüntüle
"Basit Hata" (Unforced Error) Nedir?

"Basit hata" (Unforced Error), teniste bir oyuncunun, rakibin vuruşundan kaynaklanan herhangi bir baskı veya zorluk olmaksızın, tamamen kendi hatasıyl

Görüntüle
Kurşun Kalem Nasıl Yazı Yazar?

Kurşun kalem, adının aksine içinde zehirli olan kurşun metali değil, "grafit" adı verilen bir karbon formu barındırır. Kalemin yazı yazabilmesi, grafi

Görüntüle
Disiplinin Renkleri: Futbolda Sarı ve Kırmızı Kartın Tarihi

Sarı ve kırmızı kartlar, futbolda hakemlerin oyuncuları, teknik heyeti veya diğer görevlileri uyarmak (sarı) veya oyundan atmak (kırmızı) için kulland

Görüntüle
"Aksolotl" (Axolotl) Neden Uzuvlarını Yenileyebilir?

Aksolotl (Ambystoma mexicanum), Meksika'ya özgü, olağanüstü bir rejenerasyon (yenilenme) yeteneğine sahip olan bir semender türüdür. Bu canlılar, sade

Görüntüle
Tarihte "Hansa Birliği" (Hanseatic League) Neydi?

Hansa Birliği, Orta Çağ'ın sonlarından Erken Modern Dönem'e kadar (yaklaşık 13. - 17. yüzyıllar), Kuzey Avrupa'daki (özellikle Baltık Denizi ve Kuzey

Görüntüle
Bal neden bozulmaz?

Bal, düşük su içeriği ve yüksek asitliği sayesinde bakteri ve mikroorganizmaların gelişmesini engeller.Ayrıca arıların salgıladığı enzimler, balı doğa

Görüntüle
Neden Bazen Bir Melodiyi Hatırlasak da Sözlerini Hatırlayamayız?

Bir şarkının melodisini kolayca hatırlarken sözlerini bir türlü çıkaramama durumu, beynimizin müzikal ve dilsel bilgiyi farklı şekillerde ve farklı bö

Görüntüle