Kum Saatindeki Kum Neden Her Zaman Aynı Hızda Akar?
Bir kum saatinin, içindeki kum miktarı azalsa bile sabit bir hızda akmasının nedeni, "granül (tanecikli) akış" fiziğinin, sıvıların akışından farklı davranmasıdır. Bir su şişesini ters çevirdiğinizde, su seviyesi düştükçe üstteki suyun basıncı azalır ve akış hızı yavaşlar (Torricelli Yasası). Ancak kum gibi tanecikli malzemelerde durum böyle değildir.
Kum saatinde, dar boğazdan geçen kumun akış hızı, üst haznedeki kumun yüksekliğine veya ağırlığına bağlı değildir. Bunun nedeni, kum taneleri arasındaki sürtünmenin, üstteki kumun ağırlığının büyük bir kısmını kum saatinin yan duvarlarına yönlendirmesidir. Duvarlar bu ağırlığı desteklediği için, dar boğaza ulaşan kum taneleri üzerindeki basınç neredeyse sabit kalır. Boğazdan geçen kum taneleri arasında oluşan kısa süreli "kemerler" veya "köprüler" sürekli olarak oluşup çöker ve bu da sabit bir akış hızı yaratır. Bu olaya "Janssen Etkisi" denir ve kumun bir sıvı gibi değil, kendine özgü bir şekilde akmasını sağlar.
Kelimeler: kum saati, fizik, granül akış, janssen etkisi, bilim, nasıl çalışır
İlgini Çekebilir
Lazer Yazıcılar Görüntüyü Kağıda Nasıl Aktarır?
Lazer yazıcılar, bir fotokopi makinesine benzer şekilde, "statik elektrik" ve "toner" adı verilen ince bir toz kullanarak, dijital bir görüntüyü veya
GörüntüleBir Maçta Üç Gol: Hattrick (Hat-trick) Nedir ve Kökeni Nereden Gelir?
Futbolda "hattrick" (hat-trick), bir oyuncunun aynı maç içerisinde üç gol atması başarısını tanımlamak için kullanılan popüler bir terimdir. Bu, bir o
Görüntüle"Doğal Seleksiyon" Evrimi Nasıl Yönlendirir?
Doğal seleksiyon, Charles Darwin tarafından ortaya atılan evrim teorisinin ana mekanizmasıdır. Bir popülasyondaki bireyler arasında, hayatta kalma ve
Görüntüle"Ergonomik Mouse" Nedir?
Ergonomik mouse, insan elinin doğal şekline, duruşuna ve hareketine uyum sağlayacak şekilde özel olarak tasarlanmış bir bilgisayar faresi türüdür. Tem
GörüntüleHangi Hayvan Küp Şeklinde Dışkılar ve Neden?
Küp şeklinde dışkılayan tek memeli hayvan, Avustralya'ya özgü keseli bir otçul olan "Vombat"tır (Wombat). Bu tuhaf ve benzersiz özellik, vombatların s
GörüntüleUçaklar Nasıl Uçar? (Dört Temel Kuvvet)
Bir uçağın uçuşu, birbiriyle sürekli etkileşim halinde olan dört temel aerodinamik kuvvetin dengelenmesiyle mümkün olur: Kaldırma (Lift), Ağırlık (Wei
GörüntüleTelefonunuzu Virüslerden Koruma Yolları
Akıllı telefonlarımız günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi, ancak siber tehditlere karşı da savunmasız olabilirler. Telefonunuzu virüs
GörüntüleMars'a Yolculuk Ne Kadar Sürer?
Mars'a yolculuk süresi, sabit bir değer değildir. Dünya ve Mars'ın Güneş etrafındaki yörüngelerindeki konumlarına, uzay aracının hızına ve seçilen yör
GörüntülePikap (Gramofon) Sesi Nasıl Üretir?
Pikap veya gramofon, bir plağın üzerindeki fiziksel olukları mekanik titreşimlere, ardından da bu titreşimleri elektrik sinyallerine ve son olarak ses
GörüntüleAraba Lastiği Patladığında Güvenli Bir Şekilde Nasıl Değiştirilir?
Yolda seyahat ederken lastiğinizin patlaması can sıkıcı bir durum olabilir, ancak doğru adımları bilmek sizi yolda kalmaktan kurtarır. Bu rehberde, pa
Görüntüle