Labirent Çözebilen Tek Hücreli Canlı: "Cıvık Mantar" (Slime Mold)

Cıvık mantar (slime mold), ne hayvan, ne bitki ne de gerçek bir mantar olan, kendi başına bir krallığa (Protista) ait, amip benzeri tek hücreli organizmaların oluşturduğu bir kolonidir. Özellikle "Physarum polycephalum" türü, beyin veya sinir sistemi olmamasına rağmen, şaşırtıcı bir "zeka" sergiler.

Bu organizmalar, çevrelerindeki en verimli yiyecek bulma yollarını bulmak için karmaşık ağlar oluşturabilirler. En ünlü deneylerden birinde, bilim insanları bir Tokyo haritasının üzerine, büyük şehir merkezlerine karşılık gelen yerlere yulaf ezmesi (cıvık mantarın en sevdiği yiyecek) koydular. Cıvık mantar, başlangıçta tüm yüzeye yayıldı, ancak bir süre sonra, kendini geri çekerek sadece yulaf ezmesi parçaları arasında, en kısa ve en verimli bağlantıları temsil eden bir tüp ağı oluşturdu. Şaşırtıcı bir şekilde, cıvık mantarın oluşturduğu bu ağ, Tokyo'nun gerçek demiryolu sisteminin tasarımına neredeyse birebir benziyordu. Bu, sinir sistemi olmayan bir canlının bile, karmaşık optimizasyon problemlerini çözebildiğini ve verimli ağlar tasarlayabildiğini gösteren, biyolojinin en şaşırtıcı keşiflerinden biridir.

Kelimeler: cıvık mantar, slime mold, zeka, biyoloji, protista, şaşırtıcı hikayeler, optimizasyon

İlgini Çekebilir

"Maya" Ekmeği Nasıl Kabartır?

Maya (genellikle Saccharomyces cerevisiae), ekmek yapımında kullanılan, tek hücreli bir mantar türüdür. Ekmeğin kabarmasını ve o süngerimsi, havadar d

Görüntüle
Bir Radyatör (Kalorifer) Odayı Nasıl Isıtır?

Bir radyatörün odayı ısıtması, temel olarak "konveksiyon" (taşınım) ve daha az bir ölçüde "radyasyon" (ışıma) yoluyla gerçekleşir. Radyatörün içinde,

Görüntüle
Dünya'nın Manyetik Alanı Nasıl Oluşur ve Bizi Neden Korur?

Dünya'nın manyetik alanı, gezegenimizin derinliklerindeki "dinamo etkisi" adı verilen bir süreçle oluşur. Dünya'nın çekirdeği, katı bir iç çekirdek ve

Görüntüle
Bazı hayvanlar neden kış uykusuna yatar?

Kışın yiyecek bulmak zor olduğu için bazı hayvanlar metabolizmalarını yavaşlatarak enerji tasarrufu sağlar.Bu süreçte kalp atışları ve vücut ısısı düş

Görüntüle
"Etobur (Karnivor) Bitki" Nedir?

Etobur veya karnivor bitki, besin açısından, özellikle de azot ve fosfor bakımından fakir topraklarda (bataklıklar gibi) yaşayabilmek için, evrimsel s

Görüntüle
Bitkilerde "Tigmotropizma" (Dokunmaya Tepki) Nedir?

Tigmotropizma, bir bitkinin, dokunma veya fiziksel temas gibi bir uyarana tepki olarak yönünü veya büyüme şeklini değiştirmesidir. Bu, bitkilerin çevr

Görüntüle
Epikürcülük Nedir?

Epikürcülük, Antik Yunan filozofu Epikür (Epicurus) tarafından kurulan ve yaşamın en yüksek amacının, "ataraxia" olarak adlandırılan, sürdürülebilir b

Görüntüle
Kömür Nedir?

Kömür, milyonlarca yıl önce yaşamış olan bitki kalıntılarının, yer altında, bataklık gibi oksijensiz ortamlarda, yüksek ısı ve basınca maruz kalarak k

Görüntüle
"Kara Şövalye" (Black Knight) Uydusu Efsanesi Nedir?

"Kara Şövalye" uydusu, Dünya yörüngesinde olduğu iddia edilen, yaklaşık 13,000 yıllık dünya dışı kökenli gizemli bir nesneye dayanan modern bir komplo

Görüntüle
Neden Bazen Boğazımızda 'Yumru' Hissederiz (Duygusal Anlarda)?

Boğazda "yumru" hissi (tıptaki adıyla "globus faringeus" veya "globus hissi"), yutkunmada gerçek bir engel olmamasına rağmen boğazda bir sıkışma, dara

Görüntüle