"Termostat" Sıcaklığı Nasıl Sabit Tutar?

Termostat, bir ortamın veya bir cihazın (fırın, klima, buzdolabı gibi) sıcaklığını, önceden ayarlanmış bir değerde sabit tutmak için ısıtma veya soğutma sistemini otomatik olarak açıp kapatan bir kontrol cihazıdır.

En basit mekanik termostatlar, "bimetalik şerit" adı verilen bir prensiple çalışır. Bimetalik şerit, farklı genleşme katsayılarına sahip iki farklı metalin (genellikle çelik ve bakır gibi) birbirine yapıştırılmasıyla oluşturulur. Sıcaklık değiştiğinde, bu iki metal farklı oranlarda genleşir veya büzüşür. Örneğin, sıcaklık arttığında, daha fazla genleşen metal diğerinin üzerine doğru bükülür ve şeridin eğilmesine neden olur. Bu eğilme hareketi, bir elektrik devresini açmak veya kapatmak için mekanik bir anahtar olarak kullanılır. Örneğin, bir ısıtma sisteminde, oda ayarlanan sıcaklığa ulaştığında, bimetalik şerit eğilerek ısıtıcının devresini keser ve onu kapatır. Oda tekrar soğuduğunda, şerit eski haline döner, devre tekrar tamamlanır ve ısıtıcı çalışır. Modern dijital termostatlar ise, bu işlemi bir termistör (sıcaklığa duyarlı direnç) ve bir mikroçip kullanarak çok daha hassas bir şekilde yapar.

Kelimeler: termostat, sıcaklık, kontrol, bimetalik şerit, fizik, mühendislik, gündelik bilim

İlgini Çekebilir

Jeolojide "Ayrışma" ve "Aşınma" (Erozyon) Arasındaki Fark Nedir?

Ayrışma (weathering) ve aşınma (erozyon) terimleri, yeryüzünü şekillendiren iki temel jeolojik süreçtir ve sıkça karıştırılırlar. Ancak aralarında öne

Görüntüle
Evrenin "Bebeklik Fotoğrafı" Nasıl Keşfedildi? (Kozmik Arka Plan Işıması)

Kozmik Mikrodalga Arka Plan Işıması (Cosmic Microwave Background - CMB), Büyük Patlama'dan arta kalan ve tüm evreni dolduran, son derece zayıf bir ele

Görüntüle
Mayalı Hamur Fırında Neden Daha da Kabarır? (Oven Spring)

Mayalı bir hamurun (ekmek, poğaça gibi) fırına konulduğunda ilk birkaç dakika içinde hızla kabarması, "fırın kabarması" (oven spring) olarak bilinen b

Görüntüle
Yer fıstığı neden baklagil sayılır?

Yer fıstığı, yerin altında büyüdüğü ve fasulye gibi kabuk içinde geliştiği için baklagiller familyasındandır.Botanik olarak fındık değil, baklagil ola

Görüntüle
Basit Ev Bitkileri Nasıl Yetiştirilir?

Evde bitki yetiştirmeye yeni başlıyorsanız, bakımı kolay ve dayanıklı bitkilerle başlamak size özgüven kazandıracaktır. Bitkiler, evinize doğal bir gü

Görüntüle
Nootropikler ("Zihin Güçlendiriciler") Nedir ve İşe Yarar mı?

Nootropikler, genellikle "akıllı ilaçlar" veya "zihin güçlendiriciler" olarak pazarlanan, sağlıklı bireylerde hafıza, odaklanma, yaratıcılık, zeka ve

Görüntüle
"Rube Goldberg Makinesi" Nedir?

Rube Goldberg makinesi, çok basit bir görevi (örneğin bir zili çalmak veya bir topu sepete atmak), kasıtlı olarak aşırı derecede karmaşık, dolaylı ve

Görüntüle
Evde Kendi Makarnanızı Nasıl Yaparsınız? (Basit Tarif)

Kendi elinizle taze makarna yapmak, marketten alınan makarnalara kıyasla çok daha lezzetli ve tatmin edicidir. Sadece birkaç temel malzeme ve biraz sa

Görüntüle
Bulutların Üzerindeki Kayıp İnka Şehri: Machu Picchu

Machu Picchu, Peru'daki And Dağları'nın zirvesinde, 2.430 metre yükseklikte kurulmuş, dünyaca ünlü bir İnka antik şehridir. 15. yüzyılda İnka imparato

Görüntüle
Sanal gerçeklik (VR) ile artırılmış gerçeklik (AR) arasındaki fark nedir?

VR kullanıcıyı tamamen sanal bir ortama taşırken, AR gerçek dünyaya dijital katmanlar ekler. VR genellikle eğlence ve eğitimde, AR ise tasarım ve endü

Görüntüle