Tsunami Nasıl Oluşur?
Tsunami, genellikle okyanus tabanında meydana gelen büyük ve ani bir dikey yer değiştirme sonucu oluşan dev dalga serisidir. Tsunamilerin en yaygın nedeni, okyanus altındaki depremlerdir.
Özellikle, bir tektonik levhanın diğerinin altına daldığı "dalma-batma zonlarında" meydana gelen büyük depremler (genellikle 7.5 büyüklüğünden fazla) tsunamileri tetikler. Deprem sırasında, üstteki levha aniden yukarı doğru fırlayarak üzerindeki devasa su kütlesini de yukarı iter. Yer çekimi bu kabaran suyu aşağı çekerken, enerji her yöne doğru yayılan ve saatte 800 kilometre hıza ulaşabilen dalgalar oluşturur. Açık okyanusta bu dalgaların yüksekliği azdır ve fark edilmeyebilir. Ancak sığ kıyı sularına yaklaştıkça hızları azalır ve enerjileri sıkışarak dalga yükseklikleri onlarca metreye ulaşabilir, bu da karada büyük yıkıma neden olur. Deniz altı volkanik patlamaları ve büyük heyelanlar da tsunamiye neden olabilir.
Kelimeler: tsunami, deprem, okyanus, dalma-batma zonu, jeoloji, sismoloji, doğal afet
İlgini Çekebilir
"Tully Canavarı" (Tullimonstrum) Fosilinin Gizemi Nedir?
"Tully Canavarı" veya bilimsel adıyla "Tullimonstrum gregarium", yaklaşık 300 milyon yıl önce yaşamış olan, son derece tuhaf ve gizemli bir omurgasız
GörüntüleEtobur Bitkiler Böcekleri Nasıl Yakalar?
Etobur bitkiler, besin açısından fakir topraklarda (genellikle bataklıklarda) yaşama adapte olmuşlardır ve eksik olan azotu yakaladıkları böceklerden
GörüntülePlüton Neden Gezegen Değil?
Plüton, 1930'da keşfedildiğinden 2006'ya kadar Güneş Sistemi'nin dokuzuncu gezegeni olarak kabul edilmiştir. Ancak, 2006 yılında Uluslararası Astronom
Görüntüle"4-3-3" Dizilişi Nedir?
"4-3-3", futbolda bir takımın sahaya, dört savunma oyuncusu, üç orta saha oyuncusu ve üç forvet oyuncusu ile yayılmasını ifade eden bir oyun dizilişid
Görüntüle"Kontrplak" (Plywood) Nasıl Yapılır ve Neden Dayanıklıdır?
Kontrplak, ince ahşap kaplama katmanlarının ("papel" adı verilir), her bir katmanın lif yönü bir önceki katmana 90 derece dik olacak şekilde, birbirin
GörüntüleNeden kuşlar göç ederken V şeklinde uçar?
V şekli, hava direncini azaltır ve sürtünmeyi minimuma indirir.Bu sayede kuşlar enerji tasarrufu yapar.
GörüntüleFelsefede "Eleştirel Düşünme" Nedir ve Nasıl Geliştirilir?
Eleştirel düşünme, bilgiyi ve argümanları pasif bir şekilde kabul etmek yerine, onları aktif olarak ve ustalıkla analiz etme, sorgulama, sentezleme ve
GörüntüleMunchkin Kedisi Nedir?
Munchkin kedisi, doğal bir genetik mutasyon sonucu ortaya çıkan, vücut boyutları normal olmasına rağmen bacaklarının belirgin şekilde kısa olmasıyla t
GörüntüleUçaklar Nasıl Uçar? (Aerodinamik ve Kaldırma Kuvveti)
Uçakların havada kalabilmesi, dört temel aerodinamik kuvvete dayanır: İtki, Sürüklenme, Ağırlık ve Kaldırma. İtki (motorların sağladığı) uçağı ileri i
GörüntüleEvde Pratik ve Lezzetli Makarna Sosları
Makarna, hızlı ve doyurucu bir ana yemek olsa da, lezzetli bir sosla bambaşka bir seviyeye taşınır. Evde kolayca hazırlayabileceğiniz pratik soslar, m
Görüntüle