Web Tasarımında "Karanlık Desenler" (Dark Patterns) Nedir?

"Karanlık desenler", kullanıcıları normalde yapmayacakları şeyleri yapmaya (istenmeyen bir bültene abone olmak, daha pahalı bir ürünü satın almak, bir hesabı silmeyi zorlaştırmak gibi) kandırmak veya yönlendirmek için tasarlanmış aldatıcı kullanıcı arayüzü (UI) tasarımlarıdır.

Bu desenler, insan psikolojisindeki zaaflardan ve bilişsel yanlılıklardan faydalanır. Amaçları, şirketin çıkarlarını kullanıcının çıkarlarının önüne koymaktır. Bazı yaygın karanlık desen türleri şunlardır: 1. Tuzak Sorular (Trick Questions): Kullanıcıyı yanlış anlamaya itecek şekilde kafa karıştırıcı bir dille yazılmış seçenekler. 2. Gizli Reklamlar (Disguised Ads): Normal içerik veya navigasyon öğesi gibi görünen reklamlar. 3. Roach Motel (Hamam Böceği Moteli): Bir duruma (örneğin abonelik) girmeyi çok kolay, ancak çıkmayı neredeyse imkansız hale getiren tasarımlar. 4. Gizli Maliyetler (Hidden Costs): Ödeme işleminin son adımına kadar ek maliyetlerin (vergi, kargo ücreti vb.) gizlenmesi. Bu uygulamalar, kullanıcı güvenini zedeleyen ve etik olmayan tasarım pratikleri olarak kabul edilir.

Kelimeler: karanlık desenler, dark patterns, kullanıcı deneyimi, ux, kullanıcı arayüzü, ui, etik tasarım

İlgini Çekebilir

En Değerli Sermaye: İnsan Sermayesi Nedir?

İnsan sermayesi, bir bireyin veya bir toplumun sahip olduğu, ekonomik değer üreten bilgi, beceri, yetenek, deneyim ve sağlık gibi soyut niteliklerin t

Görüntüle
Bir Ağacın Gövdesindeki Kabuk Ne İşe Yarar?

Ağaç kabuğu, ağacın gövdesini, dallarını ve köklerini kaplayan en dış koruyucu katmandır ve ağacın hayatta kalması için birçok hayati işleve sahiptir.

Görüntüle
Kedilerin Gözleri Neden Parlar?

Karanlıkta bir kedinin gözüne ışık vurduğunda (örneğin bir araba farı veya fotoğraf makinesi flaşı), gözlerinin adeta birer lamba gibi, genellikle yeş

Görüntüle
"Fosil Yakıtlar" (Kömür, Petrol, Doğal Gaz) Nasıl Oluştu?

Fosil yakıtlar, milyonlarca yıl önce yaşamış olan bitki ve hayvanların, öldükten sonra yerin altında, yüksek basınç ve sıcaklığa maruz kalarak kimyasa

Görüntüle
Çernobil Felaketi Neden ve Nasıl Oldu?

Çernobil felaketi, 26 Nisan 1986'da, o dönem Sovyetler Birliği'ne bağlı olan Ukrayna'daki Çernobil Nükleer Santrali'nin 4 numaralı reaktöründe meydana

Görüntüle
Kaktüsler Susuzluğa Nasıl Dayanır?

Kaktüsler, dünyanın en kurak ortamlarında hayatta kalabilmek için bir dizi etkileyici adaptasyon geliştirmiştir. En belirgin adaptasyonlarından biri,

Görüntüle
"Vantrilokluk" (Ventriloquism) Sanatı Nasıl Yapılır?

Vantrilokluk veya karından konuşma, bir sanatçının (vantrilok), dudaklarını neredeyse hiç hareket ettirmeden, sesinin başka bir yerden (genellikle bir

Görüntüle
Beyaz kar neden diğer renkleri yansıtır?

Kar taneleri çok sayıda buz kristalinden oluşur ve ışığı yansıtır.Bu yüzden kar beyaz ve parlak görünür.

Görüntüle
Mars'a Yolculuk Ne Kadar Sürer?

Mars'a yolculuk süresi, sabit bir değer değildir. Dünya ve Mars'ın Güneş etrafındaki yörüngelerindeki konumlarına, uzay aracının hızına ve seçilen yör

Görüntüle
"Parazit Bitki" Nedir?

Parazit bitki, hayatta kalmak için gerekli olan su ve besinlerin bir kısmını veya tamamını, üzerinde yaşadığı başka bir bitkiden ("konak" bitki) alan

Görüntüle