Neden Bazen Bir Şeyi Unuttuğumuzu Hissederiz Ama Ne Olduğunu Çıkaramayız?

Bu yaygın deneyim, beynin hafıza sistemlerinin karmaşıklığıyla ilgilidir. Bir şeyi "unuttuğumuzu hissetmek" ama ne olduğunu tam olarak hatırlayamamak, genellikle "geri getirme başarısızlığı" (retrieval failure) olarak adlandırılan bir durumdur. Bu, bilginin aslında hafızamızda depolanmış olduğu ancak o an için erişilemez olduğu anlamına gelir.

Hafızamız, kodlama (bilgiyi alma), depolama (bilgiyi tutma) ve geri getirme (bilgiye erişme) olmak üzere üç ana aşamadan oluşur. Geri getirme başarısızlığı, depolanmış bilgiye ulaşmak için doğru "ipuçlarının" veya "yolların" o an için aktif olmamasından kaynaklanabilir. Beynimiz, bilgileri bir ağ içinde birbiriyle ilişkili olarak depolar. Aradığımız bilgiye giden sinirsel yol zayıflamışsa veya o an için başka düşünceler tarafından engelleniyorsa, bilgiye ulaşmakta zorlanırız. Bu durum, yorgunluk, stres veya dikkatin dağınık olması gibi faktörlerle daha da kötüleşebilir. Genellikle bir süre sonra, farklı bir ipucu veya çağrışımla o bilgi aniden aklımıza gelebilir.

Kelimeler: hafıza, unutkanlık, geri getirme başarısızlığı, beyin, psikoloji, bilişsel bilim

İlgini Çekebilir

Felsefede "İkiz Paradoksu" (Twin Paradox) Nedir?

İkiz Paradoksu, Albert Einstein'ın Özel Görelilik Teorisi'nin sonuçlarını anlatan ünlü bir düşünce deneyidir. Paradoks, zamanın mutlak olmadığını ve b

Görüntüle
Uranyum Nedir?

Uranyum (simgesi U, atom numarası 92), doğada bulunan en ağır elementlerden biri olan, radyoaktif, gümüşi-beyaz bir metaldir. En bilinen özelliği, nük

Görüntüle
Dokunma Duyumuz Nasıl Çalışır?

Dokunma duyusu, derimizin altında bulunan milyonlarca farklı sinir reseptörünün, dış dünyadan gelen fiziksel uyaranları (basınç, titreşim, sıcaklık, a

Görüntüle
İkizler Arasında Özel Bir Dil (Kriptofazi) Oluşabilir Mi?

Evet, ikizler arasında sadece kendilerinin anladığı, "kriptofazi" veya "ikiz dili" olarak bilinen özel bir dil gelişebilir. Bu durum, genellikle dil g

Görüntüle
Yerin Derinliklerinden Gelen Öfke: Volkanik Patlama

Volkanik patlama, Dünya'nın mantosundan gelen erimiş kaya (magma), gazlar ve küllerin, bir yanardağın ağzından veya çatlaklarından yeryüzüne şiddetli

Görüntüle
Bir Demokraside "Güçler Ayrılığı" İlkesi Ne Anlama Gelir?

Güçler ayrılığı, modern demokrasilerin temelini oluşturan ve devlet gücünün kötüye kullanılmasını önlemek amacıyla, devletin temel fonksiyonlarının fa

Görüntüle
"Güvenlik Duvarı" (Firewall) Nedir?

Güvenlik duvarı (Firewall), bir bilgisayarı veya bir yerel ağı (ev veya iş yeri ağı gibi), internet gibi dış ağlardan gelen yetkisiz erişimlere, siber

Görüntüle
Oksijen Dünya Atmosferinde Nasıl Birikti?

Dünya'nın erken dönem atmosferi, günümüzden çok farklı olarak neredeyse hiç serbest oksijen içermiyordu ve metan, amonyak, karbondioksit gibi gazlarda

Görüntüle
İnsanlar neden gıdıklanır?

Gıdıklanma, vücudun savunma mekanizmasıyla ilgili bir tepkidir.Beyin, dokunulan bölgedeki uyarımı potansiyel tehdit olarak algılayabilir ve bu da gülm

Görüntüle
Kişiselleştirilebilir (Custom) Mekanik Klavye Akımı Nasıl Başladı?

Kişiselleştirilebilir (Custom) mekanik klavye akımı, kullanıcıların, klavyelerini seri üretim bir ürün olarak satın almak yerine, farklı parçaları (ka

Görüntüle