Paslanmaz Çelik Neden ve Nasıl Paslanmaz?

Paslanmaz çeliğin "paslanmaz" olmasının sırrı, içeriğindeki krom elementidir. Normal demir veya çelik, havadaki oksijen ve nemle temas ettiğinde hızla oksitlenir ve bu süreç, yüzeyde dökülen, gözenekli bir pas (demir oksit) tabakası oluşturur. Bu tabaka, metalin daha derinlerine oksijenin ulaşmasını engelleyemez ve paslanma süreci devam eder. Paslanmaz çelik ise, en az %10.5 oranında krom içeren bir çelik alaşımıdır.

Paslanmaz çelik oksijenle temas ettiğinde, demir yerine ilk olarak krom reaksiyona girer. Bu reaksiyon sonucunda, çeliğin yüzeyinde gözle görülemeyecek kadar ince, yoğun, çok sert ve yapışkan bir "krom oksit" tabakası oluşur. Bu tabaka, "pasif bir film" görevi görür. Normal pastan farklı olarak bu film tabakası gözeneksizdir ve çeliğin yüzeyini bir zırh gibi kaplayarak alttaki metalin oksijenle temasını tamamen keser. Bu sayede paslanma süreci daha başlamadan durdurulmuş olur. Eğer bu koruyucu tabaka çizilse veya hasar görse bile, havadaki oksijen sayesinde kendini anında onarır ve paslanmaya karşı korumayı sürdürür.

Kelimeler: paslanmaz çelik, kimya, metalurji, krom, paslanma, korozyon, bilim

İlgini Çekebilir

Karbondioksit Gazı Yangını Nasıl Söndürür?

Karbondioksitli (CO²) yangın söndürücülerin etkili olmasının iki temel nedeni vardır: oksijeni boğma ve soğutma.1. Oksijeni Boğma (Yer Değiştirme): Ka

Görüntüle
"Zehirli Bitkiler" Nelerdir?

Zehirli bitkiler, insanlar veya hayvanlar tarafından yenildiğinde, dokunulduğunda veya solunduğunda, içerdikleri toksik kimyasal bileşikler nedeniyle

Görüntüle
Ağaçkakanlar Ağaçları Gagalarken Beyinleri Nasıl Zarar Görmez?

Ağaçkakanların, bir ağaç gövdesine defalarca ve çok yüksek bir kuvvetle (yerçekimi ivmesinin 1000 katından fazla) gaga vurduğu halde beyin sarsıntısı

Görüntüle
Çimenler Kesildikten Sonra Neden Büyümeye Devam Eder?

Çimenlerin biçildikten sonra tekrar tekrar büyüyebilmesi, onların büyüme noktalarının konumundan kaynaklanır. Çoğu bitkide, büyüme noktaları (meristem

Görüntüle
Neden "Sıcak" ve "Soğuk" Aslında Göreceli Kavramlardır?

Sıcaklık ve soğukluk hissimiz, aslında mutlak bir ölçüm değil, cildimiz ile temas ettiği nesne arasındaki "ısı transferinin hızı ve yönü" ile ilgilidi

Görüntüle
Tarihteki Meiji Restorasyonu Nedir?

Meiji Restorasyonu, Japonya'da 1868 yılında, yaklaşık 250 yıllık Tokugawa Şogunluğu'nun (askeri diktatörlük) sona erdiği ve politik gücün İmparator Me

Görüntüle
Uzayda "Apsidal Presesyon" (Yörünge Yalpalama) Nedir?

Apsidal presesyon, bir gök cisminin eliptik yörüngesinin, yörünge düzlemi içinde zamanla yavaşça dönmesi veya "yalpalaması" olayıdır. Bu, yörüngenin u

Görüntüle
Basit Bir "Zımba" (Stapler) Nasıl Çalışır?

Zımba, kağıtları veya benzeri malzemeleri, içindeki ince metal bir teli (zımba teli) bükerek birbirine tutturan basit bir mekanik alettir. Çalışması,

Görüntüle
Bir Çiçeğin Temel Kısımları ve Görevleri Nelerdir?

Bir çiçek, bitkinin üreme organıdır ve genellikle dört ana kısımdan oluşur. En dışta bulunan "çanak yapraklar" (sepal), genellikle yeşil renklidir ve

Görüntüle
"Anestezi"nin Keşfi ve İlk Kullanımı Nasıl Oldu?

Modern anestezinin keşfi, 19. yüzyılın ortalarında, daha önce "güldürücü gaz" veya eğlence amaçlı kullanılan bazı kimyasalların, ağrıyı ortadan kaldır

Görüntüle