Rosetta Taşı Nedir ve Mısır Hiyerogliflerinin Çözülmesindeki Rolü Nedir?
Rosetta Taşı, 1799 yılında Napolyon'un Mısır seferi sırasında bir askeri tarafından keşfedilen, M.Ö. 196 yılına tarihlenen granitten bir stéldir (dikilitaş). Bu taşı paha biçilmez kılan şey, üzerinde aynı metnin üç farklı dilde yazılmış olmasıdır: Üstte Antik Mısır Hiyeroglifi (rahiplerin ve anıtların kullandığı kutsal yazı), ortada Demotik (halkın kullandığı daha basit Mısır yazısı) ve altta Antik Yunanca.
Hiyeroglifler, yüzyıllar boyunca anlamı unutulmuş bir gizemdi. Ancak Antik Yunanca, akademisyenler tarafından bilinen bir dildi. Rosetta Taşı, bu üç dilde aynı metni içerdiği için, hiyerogliflerin çözülmesi için bir anahtar görevi gördü. Bilim insanları, Yunanca metinden yola çıkarak Demotik metni ve ardından hiyeroglifleri deşifre etmeye başladılar. Özellikle Jean-François Champollion, kral isimlerinin (Ptolemy ve Kleopatra gibi) etrafını çevreleyen "kartuş" adı verilen oval şekillerdeki hiyerogliflerin fonetik (sesçil) harfler olduğunu keşfetti. Bu keşif, hiyerogliflerin sadece sembolik değil, aynı zamanda alfabetik bir yapıya da sahip olduğunu kanıtladı ve binlerce yıllık Antik Mısır medeniyetinin sırlarının kapısını araladı.
Kelimeler: rosetta taşı, antik mısır, hiyeroglif, arkeoloji, tarih, champollion
İlgini Çekebilir
Helyum Gazı Sesi Neden İncelir?
Bir balondan helyum gazı çekip konuştuğumuzda sesimizin komik bir şekilde incelmesi, ses tellerimizin daha hızlı titreşmesinden değil, sesin havadaki
GörüntüleKurşun Kalemin Ucu Aslında Neden Yapılır?
Adına rağmen, "kurşun kalem" olarak bildiğimiz kalemlerin içinde aslında hiç kurşun bulunmaz. Bu yaygın ismin kökeni, 16. yüzyılda İngiltere'de büyük
Görüntüle"İçten Yanmalı Motor" Nasıl Çalışır?
İçten yanmalı motor, bir yakıtın (genellikle benzin veya dizel) motorun içindeki kapalı bir alanda ("yanma odası") hava ile birlikte yakılmasıyla orta
Görüntüle"Kas Hafızası" Gerçekten Var mıdır ve Nasıl Çalışır?
"Kas hafızası" terimi, genellikle iki farklı anlamda kullanılır. Birincisi ve en yaygın olanı, bir motor becerisini (bisiklete binmek, piyano çalmak g
GörüntüleBasit Bir Ahşap Masa Nasıl Yapılır?
Basit bir ahşap masa yapmak, marangozluğun temel becerilerini içeren, adımları doğru takip edildiğinde keyifli bir projedir. Süreç, malzeme seçiminden
GörüntüleAy Nedir?
Ay, Dünya'nın tek doğal uydusudur ve Güneş Sistemi'ndeki beşinci en büyük uydudur. Gezegenimize olan yakınlığı, onu gökyüzündeki en parlak ve en belir
Görüntüle"Trüf" (Truffle) Çikolata Nedir?
Trüf çikolata (Chocolate truffle), genellikle yuvarlak şekilde olan, iç dolgusu yumuşak ve yoğun bir "ganaj"dan oluşan ve dışı genellikle kakao tozu,
GörüntüleBir Termometre (Cıvalı veya Alkollü) Sıcaklığı Nasıl Ölçer?
Geleneksel cıvalı veya alkollü termometreler, sıvıların sıcaklıkla genleşmesi (hacimlerinin artması) prensibine dayanarak çalışır. Bir termometre, içi
GörüntüleHavai Fişekler Patladığında Farklı Şekilleri Nasıl Oluşturur?
Havai fişeklerin gökyüzünde kalp, yüz veya yıldız gibi belirli şekiller oluşturması, "hava kabuğu" (aerial shell) adı verilen ana merminin içindeki "y
GörüntüleNeden Bazı İnsanlar İçin Yükseklik Aşırı Korkutucudur? (Akrofobi)
Yükseklik korkusu (akrofobi), yüksek yerlerde bulunmaktan duyulan yoğun, aşırı ve mantıksız bir korku ve anksiyete durumudur. Bu, basit bir "yükseklik
Görüntüle