"Umami" Beşinci Tat Olarak Ne Anlama Gelir?

Umami, tatlı, ekşi, tuzlu ve acıdan sonra "beşinci temel tat" olarak kabul edilen, Japonca kökenli bir kelimedir ve "hoşa giden lezzetlilik" anlamına gelir. Genellikle et suyu, olgun domates, parmesan peyniri ve mantar gibi yiyeceklerde bulunan, dolgun, ağız sulandıran ve uzun süren bir lezzeti tanımlar.

Bu tadın bilimsel olarak tanınması, 1908 yılında Japon kimyager Kikunae Ikeda'nın, "kombu" adlı deniz yosunundan yapılan geleneksel bir çorbanın tadının, bilinen dört temel tadın hiçbiriyle açıklanamadığını fark etmesiyle başladı. Ikeda, bu tadı veren bileşiği izole etmeyi başardı ve ona "glutamat" adını verdi. Daha sonra, 2002 yılında bilim insanları, dilin üzerinde sadece glutamat ve diğer umami bileşiklerine (inozinat ve guanilat gibi) tepki veren özel tat reseptörleri olduğunu keşfettiler. Bu keşif, umaminin temel bir tat olduğunu biyolojik olarak doğruladı. Umami, yiyeceklerin lezzetini derinleştirir, diğer tatları dengeler ve bir tokluk ve tatmin hissi yaratır. Monosodyum glutamat (MSG), umami tadını sağlamak için kullanılan en bilinen gıda katkı maddesidir.

Kelimeler: umami, beşinci tat, lezzet, glutamat, gastronomi, gıda bilimi, tat

İlgini Çekebilir

Zaman Neden İleriye Doğru Akar? (Zamanın Oku)

Zamanın sadece geçmişten geleceğe doğru, tek yönde akıyormuş gibi görünmesi, fiziğin en derin gizemlerinden biridir ve "zamanın oku" olarak adlandırıl

Görüntüle
"İskorbüt" Hastalığı Neydi ve Nasıl Çözüldü?

İskorbüt, vücutta yeterli C vitamini (askorbik asit) alınmamasından kaynaklanan ciddi ve potansiyel olarak ölümcül bir hastalıktır. Özellikle Keşifler

Görüntüle
Neden bazı balıklar renk değiştirir?

Renk değişimi çevreye uyum sağlamak ve düşmanlardan korunmak için gerçekleşir.Bu özellik bazı balıklarda savunma mekanizmasıdır.

Görüntüle
Çiller Neden ve Nasıl Oluşur?

Çiller (ephelides), derideki "melanosit" adı verilen pigment üreten hücrelerin, belirli bölgelerde normalden daha fazla "melanin" (deriye rengini vere

Görüntüle
"Curiosity" Gezgini Nedir?

Curiosity (Merak), NASA'nın Mars Bilim Laboratuvarı misyonunun bir parçası olarak Mars'a gönderilen, araba büyüklüğünde bir gezgin robottur (rover). 6

Görüntüle
Neden Bir Odaya Girince Ne Yapacağımızı Unuturuz? (Kapı Eşiği Etkisi)

Bir odaya belirli bir amaçla girip, kapı eşiğini geçer geçmez ne yapacağımızı unutma durumu, "Kapı Eşiği Etkisi" (Doorway Effect) veya "konum güncelle

Görüntüle
Neden Bazı Yiyecekler Hemen Bozulurken Bal Neredeyse Hiç Bozulmaz?

Yiyeceklerin bozulması, genellikle bakteri, maya ve küf gibi mikroorganizmaların üremesi ve yiyeceği besin olarak kullanarak kimyasal değişikliklere n

Görüntüle
Kediler Neden Dört Ayak Üstüne Düşer?

Kedilerin, yüksekten düştüklerinde havada dönerek patilerinin üzerine inme yeteneği, "doğrulma refleksi" (righting reflex) olarak bilinen, olağanüstü

Görüntüle
Michael Phelps Kimdir?

Michael Phelps, Amerikalı, Olimpiyat tarihinin en çok madalya kazanan sporcusu olarak tarihe geçmiş efsanevi bir yüzücüdür. Kariyeri boyunca kazandığı

Görüntüle
Siyasette "Düşünce Kuruluşu" (Think Tank) Nedir?

"Düşünce kuruluşu" veya "think tank", belirli politika alanlarında (dış politika, ekonomi, çevre, sağlık gibi) araştırma ve analizler yaparak, politik

Görüntüle