Yerin Derinliklerinden Gelen Öfke: Volkanik Patlama
Volkanik patlama, Dünya'nın mantosundan gelen erimiş kaya (magma), gazlar ve küllerin, bir yanardağın ağzından veya çatlaklarından yeryüzüne şiddetli bir şekilde püskürmesi olayıdır. Patlamanın şiddeti ve türü, magmanın kimyasal yapısına ve içerdiği gaz miktarına bağlıdır.
Magma ve Basınç: Yerkabuğunun altında, "magma odası" adı verilen bölgelerde erimiş kaya birikir. Bu magma, çevresindeki kayalardan daha az yoğun olduğu için yukarı doğru yükselme eğilimindedir. Magma yükseldikçe, üzerindeki basınç azalır. Basıncın azalması, magmanın içinde çözünmüş halde bulunan su buharı ve karbondioksit gibi gazların, tıpkı çalkalanmış bir gazoz şişesinin kapağı açıldığında olduğu gibi, aniden genleşerek kabarcıklar oluşturmasına neden olur.
Patlama Türleri: Bu genleşen gaz kabarcıkları, patlamanın itici gücünü oluşturur. Magmanın viskozitesi (akışkanlığa karşı direnci) patlamanın türünü belirler. Eğer magma akışkan (düşük viskoziteli) ise, gazlar kolayca kaçabilir ve lav akıntıları şeklinde daha sakin "efüzif" patlamalar meydana gelir (Hawaii tipi). Eğer magma yoğun ve yapışkan (yüksek viskoziteli) ise, gazlar kaçamaz ve içeride muazzam bir basınç biriktirir. Bu basınç kayaların direncini aştığında, "plinian" tipi olarak bilinen, gökyüzüne kilometrelerce kül, gaz ve kaya parçası püskürten çok şiddetli "eksplozif" patlamalar yaşanır.
Tehlikeleri: Volkanik patlamalar; lav akıntıları, piroklastik akıntılar (çok sıcak gaz ve kül bulutları), volkanik küller (uçak motorlarını durdurabilir, çatıları çökertebilir), asit yağmurları ve lahar (volkanik çamur akıntısı) gibi birçok tehlike yaratır.
Kelimeler: volkanik patlama, yanardağ, doğa olayları, magma, lav, jeoloji, volkanoloji
İlgini Çekebilir
Minimalist Yaşam Tarzına Nasıl Geçilir?
Minimalist yaşam tarzı, daha az eşya ile daha fazla özgürlük, daha az stres ve daha fazla odaklanma imkanı sunar. Tüketimi azaltarak ve gerçekten değe
GörüntüleKöpekler Neden Ulur?
Köpeklerin uluması, ataları olan kurtlardan miras aldıkları içgüdüsel bir iletişim davranışıdır. Kurtlar için uluma, sürünün diğer üyelerine kendi kon
GörüntüleNokia'nın Yükselişi ve Düşüşü Nedir?
Nokia'nın yükselişi ve düşüşü, teknoloji dünyasının en bilinen ve en ders verici iş hikayelerinden biridir. Finlandiyalı şirket, 1990'ların sonu ve 20
GörüntüleDaha Sürdürülebilir Bir Yaşam Tarzı Nasıl Benimsenir?
Sürdürülebilir bir yaşam tarzı benimsemek, gezegenimizi korumak ve gelecek nesiller için daha iyi bir dünya bırakmak adına atabileceğimiz en önemli ad
GörüntülePasifik Okyanusu'ndaki "Ateş Çemberi" (Ring of Fire) Nedir?
"Ateş Çemberi", Pasifik Okyanusu'nun kenarları boyunca uzanan, at nalı şeklinde, yaklaşık 40,000 kilometrelik bir kuşaktır. Bu bölge, dünyadaki deprem
GörüntüleNeden Bazı Yiyecekler Hemen Bozulurken Bal Neredeyse Hiç Bozulmaz?
Yiyeceklerin bozulması, genellikle bakteri, maya ve küf gibi mikroorganizmaların üremesi ve yiyeceği besin olarak kullanarak kimyasal değişikliklere n
GörüntüleDeontoloji Nedir?
Deontoloji, bir eylemin ahlaki doğruluğunun, o eylemin sonuçlarına göre değil, eylemin kendisinin belirli ahlaki kurallara, ilkelere veya ödevlere uyg
GörüntüleUçaklar Nasıl Uçar? (Dört Temel Kuvvet)
Bir uçağın uçuşu, birbiriyle sürekli etkileşim halinde olan dört temel aerodinamik kuvvetin dengelenmesiyle mümkün olur: Kaldırma (Lift), Ağırlık (Wei
GörüntüleSonsuzluk (?) Kavramı Matematikte Ne Anlama Gelir?
Sonsuzluk (? sembolüyle gösterilir), matematikte bir sayı değil, bir fikirdir. Genellikle bir sınırın olmadığını, bir sürecin bitmediğini veya bir mik
GörüntüleNeden Bazen Bir Şeyi Kokusundan Tanırız (Gaz Kaçağı Gibi)?
Koku duyumuz (olfaksiyon), çevremizdeki kimyasal maddeleri algılamamızı sağlayan son derece hassas ve ilkel bir duyudur. Bir şeyi kokusundan tanımamız
Görüntüle